نفخ شکم در بارداری یک علامت بسیار شایع در بارداری است که به دلیل تغییرات هورمونی، رشد رحم و فشار بر دستگاه گوارش ایجاد میشود. شل شدن عضلات صاف با پروژسترون منجر به کندی هضم و تجمع گاز شده و رحم در حال انبساط، معده و روده ها را فشرده می کند و عملکرد آنها را مختل می کند و در نتیجه نفخ و یبوست ایجاد می کند. در ادامه به بررسی راهکارهای درمانی ان نیز خواهیم پرداخت.
در هرمرحله از بارداری میتوانید از دکتر زنان آنلاین به صورت چت متنی، تماس صوتی و یا تصویری کمک بگیرید و با او مشورت کنید. ضمن این که این کار نیازی به نوبت گیری نداشته و بسیار فوری انجام خواهد شد. ضمن اینکه از بخش زایمان اقساطی میتوانید استفاده کنید و با کمک وام 5 تا 50 میلیونی، در بهترین کلینیک ها و با کمک بهترین پزشک عمل زایمان را انجام دهید.
نفخ شکم در بارداری چیست؟
نفخ در بارداری زمانی است که احساس می کنید شکم شما بزرگتر یا متورمتر از حد معمول است. دلیل آن این است که بدن شما برای حمایت از کودک در حال رشد در داخل شکم شما سخت کار میکند. زمانی که باردار هستید، هورمون های شما کمی به هم می ریزد و باعث می شود سیستم گوارش شما کند شود. این می تواند باعث ایجاد احساس گاز در معده شما شود و غذاها مانند گذشته در روده شما سریع حرکت نمیکنند که همین موضوع منجر به تجمع گاز و ایجاد احساس نفخ در شکم شما می شود.
نه تنها این، بلکه رحم در حال انبساط شما به شکم شما فشار می آورد که به احساس نفخ نیز کمک خواهد کرد. البته نگران نباشید، نفخ یک بخش شایع و طبیعی بارداری است و تقریباً هر زن باردار در مقطعی آن را تجربه میکند. خبر خوب این است که معمولاً موقتی است و با پیشرفت بارداری بهبود مییابد.
درواقع نفخ شکم در بارداری کاملاً طبیعی است و فقط بدن شما با وظیفه باورنکردنی رشد یک انسان کوچک در درون شما سازگار میشود.
درباره مراقبت های دوران بارداری بیشتر بدانید.
نشانه های نفخ شکم در بارداری
هنگامی که باردار هستید، رحم شما بزرگتر میشود تا کودک شما را در خود جای دهد. در نتیجه، داخل شکم شما کمی شلوغ میشود و انگار که یک وعده غذایی بزرگ خورده باشید اما نفخ شکم در بارداری فقط احساس سیری نیست و ممکن است باعث شود کمی احساس ناراحتی هم داشته باشید. ممکن است کمی سفتی یا فشار در شکم خود احساس کنید. گاهی اوقات، حتی باعث درد یا گرفتگی خفیف شود.
اما به خاطر داشته باشید که نفخ در دوران بارداری واقعا از فردی به فرد دیگر متفاوت است. ضمن اینکه نفخ شکم با برآمدگی نوزاد متفاوت است. نفخ بیشتر در مورد احساس پری و سفتی است، در حالی که برآمدگی نوزاد گردی دوست داشتنی است که معجزه رشد کودک شما را نشان میدهد.
غذاهایی که باعث نفخ شکم در بارداری میشوند
برخی غذاها استعداد ایجاد نفخ بارداری یا Pregnancy Bloating را دارند:
- لوبیا و عدس: این حبوبات خوشمزه مملو از فیبر و پروتئین هستند که برای شما مفید هستند، اما باعث تولید گاز در شکم شما میشوند.
- سبزیجات چلیپایی: کلم بروکلی، گل کلم، کلم و کلم بروکسل همه بخشی از این خانواده سبزیجات هستند. آنها از نظر تغذیه ای واقعاً برای شما مفید هستند، اما به دلیل محتوای فیبر بالایی که دارند می توانند مقداری نفخ ایجاد کنند. پختن آنها به جای خام خوردن، به هضم آسانتر آنها کمک خواهد کرد.
- نوشیدنی های گازدار: نوشابه یا آب گازدار، هر چقدر هم که لذت بخش باشد، هوای اضافی را وارد شکم شما میکند و منجر به نفخ شود.
- لبنیات: شیر گاو، پنیر و بستنی خوشمزه هستند، اما برخی در برخی از خانمها ایجاد نفخ میکند که احتمالا به دلیل لاکتوز، قند طبیعی موجود در محصولات لبنی است.
- برخی میوه ها: برخی از میوه ها مانند سیب، گلابی و هندوانه، حاوی نوعی قند به نام فروکتوز هستند. در حالی که بدن بیشتر افراد، فروکتوز را به خوبی کنترل میکند اما در برخی از زنان باردار باعث نفخ خواهد شد.
همه افراد با این خوراکیها نفخ شکم را تجربه نمیکنند و ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. اما برای اطمینان از تغذیه در دوران بارداری بهتر است با دکتر زنان و زایمان مشورت کنید.
تقویم و تغذیه هفته به هفته بارداری
راه های پیشگیری از نفخ شکم در بارداری
راه هایی برای جلوگیری از نفخ شکم در بارداری وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
1. مراقب آنچه میخورید باشید: مراقب رژیم غذایی خود باشید زیرا برخی غذاها می توانند باعث تولید بیشتر گاز شوند. از عوامل ایجاد کننده گاز مانند لوبیا، کلم، کلم بروکلی، پیاز و نوشیدنی های شیرین اجتناب کنید. در عوض، غذاهایی را انتخاب کنید که به راحتی هضم می شوند و میوه ها، سبزیجات و غلات کامل بیشتری را در وعده های غذایی خود بگنجانید.
2. غذای خود را کاملاً بجوید: یادتان باشد آهسته غذا بخورید و غذای خود را به درستی بجوید. با انجام این کار، مقدار هوایی که همراه با غذا می بلعید را کاهش می دهید و در نتیجه احتمال نفخ در بارداری را کاهش میدهید.
3. هیدراته بمانید: نوشیدن مقدار زیادی آب به طرق مختلف از جمله کاهش نفخ و کمک به هضم غذا کمک می کند. حدود 8 تا 10 لیوان آب در روز بخورید.
5. از نوشیدنی های گازدار و آدامس خودداری کنید: نوشیدنی های گازدار مانند نوشابه و نوشابه های گازدار می توانند تولید گاز را افزایش دهند. از طرف دیگر جویدن آدامس باعث بلعیدن هوا شده و منجر به نفخ بیشتر میشود.
۷- آرام غذا بخورید: عجله در غذا خوردن منجر به بلع هوا خواهد شد که به نفخ شکم در بارداری منجر میشود.
راه های درمان اسهال در بارداری را از اینجا بخوانید
درمان سریع نفخ شکم در بارداری
آیا شما هم نفخ ناخوشایند بارداری را تجربه میکنید؟ نگران نباشید، در اینجا 10 راه برای درمان نفخ شکم در بارداری ذکر شده است.
درمان نفخ شکم در بارداری با شنبلیله
شنبلیله، یک گیاه دارویی که معمولا در طب سنتی استفاده می شود و در کاهش نفخ معده موثر است و حاوی ترکیباتی میباشد که به کاهش مشکلات گوارشی و کاهش گاز معده کمک میکند.
خواص ضد التهابی این گیاه همچنین به کاهش التهاب روده کمک کرده و علاوه بر این، شنبلیله به هضم بهتر غذا و به حداقل رساندن تشکیل گاز معده کمک میکند. به طور کلی، شنبلیله یک درمان طبیعی است که به طور موثری به کاهش نفخ شکم در بارداری و تقویت سیستم گوارشی سالم کمک کند.
چای نعناع
یک فنجان چای نعناع را بعد از غذا میل کنید. خواص تسکین دهنده طبیعی آن دستگاه گوارش شما را آرام کرده و نفخ بارداری را کاهش دهد.
هیدراته بمانید
در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید تا سیستم گوارش شما به خوبی کار کند. به درمان یبوست در بارداری کمک می کند، که می تواند به نفخ بارداری کمک کند.
غذاهای غنی از فیبر
فیبر را از طریق میوه ها، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی خود بگنجانید. این به تنظیم حرکات روده شما کمک می کند و نفخ شکم در بارداری را کاهش می دهد.
محدود کردن غذاهای تولید کننده گاز
برخی غذاها مانند لوبیا، کلم، پیاز و نوشابه های گازدار می توانند منجر به ایجاد گاز اضافی شوند. به حداقل رساندن مصرف آنها می تواند نفخ بارداری را کاهش دهد.
زنجبیل بخورید
زنجبیل یک ادویه رایج است که حاوی چندین ترکیب فعال زیستی از جمله جینجرول، شوگاول و زینجرون است که دارای خواص ضد التهابی و ضد نفخ هستند.
این خواص به شل شدن ماهیچه های دستگاه گوارش، بهبود هضم و کاهش تولید گاز کمک می کند.
- از زنجبیل در پخت و پز استفاده کنید: زنجبیل تازه رنده شده را به وعده های غذایی، سوپ ها یا سیب زمینی سرخ شده اضافه کنید تا طعم و مزه و هضم را تقویت کنید.
- چای زنجبیل: یک فنجان چای زنجبیل را با دم کردن ریشه زنجبیل تازه به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب داغ دم کنید. برای حمایت از هضم غذا قبل یا بعد از غذا آن را بنوشید.
- مکمل های زنجبیل: مصرف مکمل ها یا کپسول های زنجبیل را با رعایت دوز توصیه شده در نظر بگیرید. قبل از شروع هر مکمل جدید با یک متخصص مشورت کنید.
طرز خوابیدن در بارداری را در این مقاله بخوانید.
پروبیوتیک مصرف کنید
اگر میخواهید سریعتر به نتیجه برسید از ددکتر بخواهید تا در صورت صلاحدید قرص پروبیوتیک برای شما بنویسد اما بدون دارو نیز میتوانید انواع پروبیوتیک طبیعی را مصرف کنید تا غذا راحت تر هضم شده و نفخ شکم در بارداری را از بین ببرید.
دانه هل و درمان نفخ بارداری
دانههای هل بهطور سنتی بهخاطر خواص دارویی، از جمله توانایی آن در کاهش نفخ شکم، مورد استفاده قرار میگرفته است. ترکیبات فعال موجود در هل، مانند روغنهای فرار و فلاونوئیدها، به تسکین سیستم گوارشی و بهبود هضم سالم کمک میکنند. این دانه ها دارای خواص ضد نفخ هستند که با بیرون راندن هوای محبوس شده از روده، به تسکین گاز و نفخ بارداری کمک میکند. بعلاوه، دانههای هل تولید آنزیمهای گوارشی را تحریک میکنند که به هضم غذا کمک ویژهای خواهد کرد و احتمال نفخ را کاهش میدهد.
نپوشیدن لباس های تنگ
لباس های گشاد را انتخاب کنید که شکم شما را فشرده نکند و به سیستم گوارش شما اجازه دهد تا به خوبی کار کند.
مراقب بلع هوا باشید
از عاداتی مانند جویدن آدامس، نوشیدن با نی یا صحبت در حین غذا خوردن خودداری کنید، زیرا منجر به بلع هوای اضافی و نفخ بارداری میشوند.
داروی رفع نفخ شکم در بارداری
توجه داشته باشید که بارداری زمان حساسی است، بنابراین همیشه بهتر است قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید. برای درمان نفخ شکم در بارداری متداولترین دارو، دایمتیکون است. این دارو به شکستن حباب های گاز در دستگاه گوارش شما کمک میکند و نفخ و ناراحتی را کاهش میدهد. این دارو به صورت مایع یا قرص جویدنی موجود است و به طور کلی برای زنان باردار بی خطر در نظر گرفته میشود. اما بارهم برای استفاده از آن حتما با یک پزشک آنلاین مشورت کنید.
نفخ بارداری تا کی ادامه داره؟
نفخ حاملگی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما به طور کلی در طول سه ماهه اول بارداری که تا حدود هفته دوازدهم بارداری است ادامه می یابد. با این حال، برخی از زنان ممکن است به طور متناوب در تمام طول دوران بارداری خود نفخ را تجربه کنند. به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون، بدن آب و گازها را در خود نگه دارد و در نتیجه احساس سنگینی و انبساط در شکم ایجاد میشود.
اگرچه ممکن است کمی ناراحت کننده باشد، اما معمولاً با پیشرفت بارداری فروکش میکند.
دمنوش های مناسب نفخ بارداری
در زمان نفخ شکم در بارداری میتوانید از این دمنوشها کمک بگیرید، اما حتما قبل از آن با دکتر زنان آنلاین مشورت کنید.
1. چای زنجبیل
2. چای نعناع
3. چای بابونه
4. چای رازیانه
5. چای لیمو
6. چای ریشه قاصدک
7. چای برگ تمشک
8. چای شیرین بیان
نفخ در بارداری و جنسیت جنین
هیچ مدرک علمی یا مطالعه ای وجود ندارد که ارتباط مستقیمی بین نفخ شکم در دوران بارداری و جنسیت جنین داشته باشد. نفخ یکی از علائم رایج بسیاری از زنان باردار است که به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش سطح پروژسترون و افزایش فشار رحم بر اندام های گوارشی ایجاد میشود و تحت تأثیر جنسیت جنین نیست.