تاثیر ویتامین دی بر سلامت قلب

در دسترس بودن ویتامین‌ها و فروش بدون نسخه آن‌ها ممکن است برای ما دو نتیجه داشته باشد. اول این‌که تصور شود ویتامین‌ها در سلامت اعضای اساسی بدن مانند قلب تاثیری ندارند و دیگر این‌که با مصرف بی‌رویه و سهل‌انگارانه ویتامین‌ها به سلامت خود آسیب برسانیم. در این مطلب با هم درباره ویتامین دی و تاثیر آن بر سلامت یکی از مهم‌ترین اعضای بدن یعنی قلب مطالبی را می‌خوانیم.

اخیرا مطالعات گسترده‌ای روی کمبود ویتامین دی به عنوان عاملی خطر آفرین برای حمله قلبی، سکته قلبی و بیماری‌های قلبی و عروقی مانند فشار خون و دیابت اشاره کرده‌اند. روشن است که کمبود ویتامین دی با بیماری‌های قلبی در ارتباط است. اما برای پاسخ به این پرسش کلیدی که آیا با جبران کمبود ویتامین دی می‌توانیم از بیماری قلبی جلوگیری کنیم یا نه، نیاز است تا پژوهش‌های بیشتری در این زمینه انجام شود. می‌توانید درباره آزمایش ویتامین دی و اهمیت آن این مطلب را بخوانید.

محققان و متخصصان قلب معتقدند برای رسیدن به پاسخی مشخص در این باره باید تحقیقات آزمایشگاهی تا چندین سال دیگر ادامه پیدا کند. ابتدا لازم است بدانیم ویتامین دی چیست و در ادامه می‌خوانیم که این ویتامین چگونه بر قلب و شریان‌های آن تاثیر خواهد گذاشت.

ویتامین دی چیست؟

ویتامین دی از ویتامین‌های محلول در چربی است. این ویتامین به جذب کلسیم، منیزم و فسفات در بدن کمک می‌کند. ویتامین D2 و D3 در انسان بیش از دیگر ویتامین‌های گروه دی موثر هستند. ویتامین دی همچون یک هورمون عمل می‌کند و می‌تواند عملکرد بیش از دویست ژن را در داخل بدن تنظیم کند.  ویتامین دی از این طریق تاثیرات بسیاری بر اعضای مختلف بدن دارد. برای نمونه این ویتامین از تکثیر سلول‌های غیر عادی در پستان و بافت‌های کلونی جلوگیری می‌کند و در یکی از دیگر اعضای مهم بدن یعنی کلیه، می‌تواند به تنظیم فشار خون در این عضو مهم بدن کمک کند. ویتامین دی اثر مثبتی بر تنظیم میزان قند خون در پانکراس دارد.

چک کردن ویتامین دی در بدن با یک آزمایش خون به سادگی ممکن است

عوامل کمبود ویتامین دی در بدن

بدن هر فرد می‌تواند تا حدی ویتامین دی مورد نیاز را تولید کند. این فرآیند هنگام قرار گرفتن در مقابل نور آفتاب بهتر انجام می‌شود. اما از آن‌جا که به دلیل تغییر در شیوه زندگی و مسائلی همچون پاندمی کرونا، بسیاری از افراد بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانند، ممکن است دچار کمبود ویتامین دی شوند. این مساله‌ای است که برای بخش زیادی از جمعیت ساکن آمریکا اتفاق افتاده است. شاخص‌های دیگری هم می‌توانند منجر به کمبود ویتامین دی شوند. مانند وزن، رنگ پوست، جنس افراد، سن و محل زندگی از این موارد هستند.
چاقی مفرط عامل بسیار مهمی است که بر عملکرد ویتامین دی در بدن اثرگذار است. سلول‌های چربی در بدن فرد مبتلا به چاقی مفرط، ویتامین دی را به خود جذب می‌کند و مانع گردش آن از طریق جریان خون می‌شود. افردی که رنگدانه‌های پوستی آنان تیره‌تر است، در پوست خود نوعی ضد آفتاب طبیعی دارند که از جذب ویتامین دی از طریق پوست جلوگیری می‌کند. زنان هم به دلایل مختلفی ممکن است دچار کمبود ویتامین دی شوند.

به‌طور طبیعی بدن زنان نسبت به مردان چربی بیشتری دارد و شرایط زندگی بسیاری از زنان آن‌ها را مجبور می‌کند زمان زیادی را در خانه و محیط بسته بگذرانند. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب در زنان رواج بیشتری دارد که مانع جذب ویتامین دی می‌شود. از آن‌جا که مطالعات بسیاری به ارتباط ویتامین دی با بیماری‌های قلبی و عروقی اشاره کرده‌اند زنان باید مراقب میزان ویتامین دی در بدن خود باشند و به‌طور مداوم میزان این ویتامین در بدن خود را چک کنند.
سن هم می‌تواند نقش بسیار مهمی در کمبود ویتامین دی داشته باشد. رژیم غذایی افراد مسن نسبت به افراد جوان‌تر دارای ویتامین دی کم‌تری است و با افزایش سن سطح تولید ویتامین دی در بدن نیز کاهش می‌یابد.
همچنین افزایش سن می‌تواند بر میزان فعالیت در خارج از خانه تاثیر داشته و آن را کاهش دهد. در این صورت امکان جذب ویتامین دی از طریق پوست نیز کاهش پیدا می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهد که جغرافیای زندگی افراد نیز در میزان ویتامین دی در بدن آنان تاثیرگذار است. افراد ساکن در مناطق دور از خط استوا مانند کشورهای اسکاندیناوی، به دلیل محرومیت از تابش مداوم نور خورشید در معرض کمبود ویتامین دی هستند.

درباره آزمایش چکاپ ویتامین‌ های بدن و نحوه انجام آن بیشتر بدانید.

چک کردن میزان ویتامین دی در بدن

هر فردی می‌تواند به سادگی از دکتر خود بخواهد که سطح ویتامین دی بدن او را مورد بررسی قرار دهد و میزان آن را زیر نظر داشته باشد. با یک آزمایش خون ساده می‌توان این کار را انجام داد. شاخصی که نشان دهنده ویتامین دی در خون است را 25-هیدروکسی ویتامین دی می‌نامند. میزان این شاخص بر پایه نانوگرم بر میلی‌متر اندازه گیری می‌شود و محدوده طبیعی آن اغلب در بازه ٣٠ تا ۶٠ نانوگرم بر میلی لیتر است. برای نمونه زنانی که سطح ویتامین دی در بدن آنان پایین‌تر از ٣٠ نانوگرم بر میلی لیتر باشد، نیاز به مراقبت‌های مخصوص به کمبود ویتامین دی دارند و بهتر است از مکمل‌های ویتامین استفاده کنند. فراموش نکنیم هرچند این تصور به درستی وجود دارد که در برخی از مواد غذایی همچون آب پرتقال و شیر مقادیری ویتامین دی وجود دارد، اما محققان تاکید دارند با این وجود نور خورشید قوی‌ترین منبع طبیعی برای تولید ویتامین دی در بدن است. کافی است ده دقیقه در آفتاب ملایم تابستانی قرار بگیرید، در این صورت بدن معادل ٣٠ لیوان شیر ویتامین دی تولید می‌کند.

تاثیر ویتامین دی بر سلامت قلب

ویتامین دی به‌صورت کلی تاثیر مثبتی بر سلول‌های سازنده شریان‌های بدن دارد. دانشمندان اخیرا متوجه نقش ویتامین دی در حفظ سلامت قلبی و عروقی شده‌اند. در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است، آن‌ها با استفاده از نانوسنسورها و مدل سلولی، سازوکارهای مولکولی ویتامین دی و عملکرد آن در اندوتریوم یا غشای درونی رگ‌ها را شبیه‌سازی کردند. مطالعات اهمیت این غشای درونی را بیش از پیش روشن کرده است و نتیجه آن بوده که بافت‌های عروقی به اندازه یک عضو در بدن نقش آفرینی می‌کند و از اهمیت بالایی برخوردار است.
تصور امروزی دانشمندان بر آن است که تغییرات اندوتریوم با بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت و رشد تومورها، عفونت ویروسی و خطر حمله قلبی و سکته در ارتباط است.

ویتامین دی بر سلامت قلب بسیار موثر است این ویتامین بر پیش گیری از حمله قلبی، سکته قلبی، فشار خون و تپش قلب موثر است

ویتامین دی چگونه به قلب ما کمک می‌کند؟

ثابت شده است که ویتامین دی در تقویت استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن تاثیر بسیاری دارد. اما برخی از تحقیقات بر تاثیر مثبت ویتامین دی بر عروق و قلب نیز اشاره کرده‌اند. ویتامین دی به طرق مختلفی قلب افراد را سالم و قوی نگه می‌دارد. یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که الگوهای تغذیه‌ای حاوی برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی بر پیشگیری از خطر سکته قلبی تاثیر دارند. در این تحقیق نشان داده شده است افرادی که از میزان ویتامین دی پایین‌تری برخوردارند، بیش از دیگران در معرض خطر سکته قلبی هستند. چرا که ویتامین دی با ایجاد جریان خود آزاد در رگ‌ها، اثرات منفی هرگونه التهاب در سیستم گردش خون را کاهش می‌دهد.
یکی دیگر از موارد تاثیر ویتامین دی بر قلب، تنظیم فشار خون در بدن است. یک تحقیق دانشگاهی با روش جالبی به ارتباط بین ویتامین دی و فشار خون دست پیدا کرده است. دانشمندان سنسورهایی هزار برابر کوچک‌تر از موی انسان را درون سلول‌های رگ‌ها قرار داده‌اند و به فرد مورد آزمایش ویتامین D3 تزریق کرده‌اند. این آزمایش نشان داده است که ویتامین D3 می‌تواند سلول‌های قلبی و عروقی را که تحت تاثیر فشار خون بالا آسیب دیده‌اند، ترمیم کند.
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ هم در معرض خطر سکته و حمله قلبی هستند و تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که متاسفانه سطح پایین ویتامین دی خطر پیشادیابت نوع ٢ را افزایش می‌دهد.
دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا آزمایشی را روی گروهی از افراد سالم در طول ١٢ سال انجام داده‌اند. نتایج آزمایش نشان داد افرادی که در طول این سال‌ها به دیابت مبتلا شده‌اند، از کمبود ویتامین دی رنج می‌برده‌اند. تا آن‌جا که این کمبود را می‌توان یک عامل پیشبینی‌کننده قوی برای ابتلا به دیابت قلمداد کرد.
افرادی که میزان ویتامین دی در بدن آنان کم‌تر بود بیش از دیگران در خطر بودند.
یکی دیگر از تحقیقات، به نسبت ویتامین دی و ارتباط آن با بیماری‌های متابولیک پرداخته است. کمبود ویتامین دی زمینه اختلالات متابولیک را افزایش می‌دهد و بیماری‌های متابولیک فرد را در معرض بالای خطر بیماری قلبی، سکته و دیابت قرار می‌دهد.
سطح پایین ویتامین دی با فشار خون در ارتباط است و تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف یک قرص ویتامین دی می‌تواند فشار خون را کاهش دهد. این امر باعث کاهش خطر حملات قلبی و سکته خواهد بود.

با آن که ویتامین دی علاوه بر سلامت استخوان برای سلامت قلب و تنظیم فشار خون نیسز مفید است اما نباید میزان آن در بدن بیش از حد نیاز بدن به این ویتامین باشد

آیا به راستی ویتامین دی بر سلامت قلب تاثیر دارد؟

همچنان که گفتیم ویتامین دی نقش مهمی در سلامت بدن بر عهده دارد. اما اگر تصور می‌کنید که با مصرف مکمل‌های ویتامین دی قلب خود را قوی‌تر کرده‌اید، تحقیقات اخیر خلاف این را می‌گویند.
یک تحقیق جدید نشان داده است که ویتامین دی ضرورتا برای قلب مفید نیست و حتی می‌تواند موجب آسیب رسیدن به قلب باشد. دانشمندان برای مدت زیادی می‌دانستند که سطح پایین ویتامین دی موجب آسیب به قلب می‌شود اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که میزان بیش از حد طبیعی ویتامین دی در بدن هم می‌تواند تاثیر مخربی بر ضربان قلب داشته باشد و در ریتم قلب اختلال بوجود بیاورد. این تحقیق با مطالعه ١٣٢ هزار بیمار به ارتباط بین سطح بالای ویتامین دی در خون و نوعی از اختلال ریتمی در قلب اشاره کرده است.
همچنان که گفتیم نور خورشید و مکمل‌های دارویی دو منبع اصلی جذب ویتامین دی هستند. اما افراد ساکن در کشورها با شرایطی مختلف به یک میزان از نور خورشید برخوردارد نیستند. نسبت مصرف مکمل‌های دارویی در افراد ساکن مناطق مختلف، متفاوت است. یکی از محققان معتقد است افزایش بیش از حد ویتامین دی تنها در صورت مصرف مکمل‌های دارویی اتفاق می‌افتد. از آن‌جا که هنگام مراجعه برای خرید مکمل دارویی، این تصور وجود دارد که ویتامین‌ها به‌طور کلی برای بدن مفید هستند، ممکن است متوجه خطر مصرف بیش از اندازه ویتامین دی برای بدن خود نباشید.
خیلی از افراد به دنبال شیوه‌های درمانی طبیعی برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها هستند و بر این اساس میزان قابل توجهی از مکمل‌ها را مصرف می‌کنند.
بسیاری از فرادی که به نوعی از اختلال ریتم قلبی دچار بوده و از مکمل‌های دارویی ویتامین دی استفاده می‌کنند، می‌توانند با کاهش میزان استفاده مکمل‌ها، برخی از عوارض قلبی ایجاد شده را هم کاهش دهند.
با وجود آن‌که ویتامین دی به تاثیر مثبت بر استخوان‌ها، فشار خون و سلامت عروق شهره است، اندازه بیش از حد معمول آن در بدن، می‌تواند سلامت قلب را در خطر قرار دهد. بسیاری از محققان معتقدند این تصور افراد که با مصرف بیش‌ از حد ویتامین‌ها، می‌توانند از بیماری‌های خطرناک جلوگیری کنند، نادرست و گاهی خطرناک است. چرا که فارغ از سطح مناسب ویتامین دی در بدن، عوامل گسترده و متنوعی بر شیوه و میزان جذب آن،‌ موثر هستند و تاثیر مثبتی که ورزش، فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب بر بدن می‌گذارد، به هیچ وجه با تاثیر خوردن قرص‌های ویتامین قابل مقایسه نیست.
بسیاری از محققان تاکید دارند که قرص‌های ویتامین نمی‌توانند برای سلامت ما معجزه کنند و عوامل مربوط به سبک زندگی تاثیر بیشتر و مهم‌تری دارد.

با این حـال اگر کمبود ویتامین دی دارید یا برای انتخاب دارو و تغذیه مناسب برای تامین این ویتامین مهم دچار سردرگمی هستید، هر روز هفته و به صورت ‌٢۴ ساعته می‌توانید با متخصصان تغذیه و سایر پزشکان در حال تماس بگیرید و از راهنمایی‌های آن‌ها استفاده کنید.

سوالات متداول

آیا ویتامین دی برای قلب مفید است؟

میزان کم ویتامین دی با فشار خون بالا در ارتباط است و برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف کم قرص‌های ویتامین دی می‌تواند فشار خون را کاهش دهد و منجر به کاهش خطر حمله قلبی و سکته شود. آن‌چه واضح است این است که میزان کافی ویتامین دی در بدن به سلامت قلب کمک می‌کند.

آیا ویتامین دی می‌تواند موجب تپش قلب شود؟

میزان مناسب مصرف ویتامین دی در افراد بزرگسال روزانه ١٠٠ میکروگرم است. مصرف بیش از اندازه آن می‌تواند موجب مسموسیت با ویتامین دی شود و تپش قلب ایجاد کند.

مسمومیت با ویتامین دی چه علائمی دارد؟

تپش قلب، کاهش غیر طبیعی وزن و تکرر ادرار از نشانه‌های مسمومیت با ویتامین دی هستند.

کاهش ویتامین دی چه اثراتی بر سلامت بدن دارد؟

کاهش ویتامین دی می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی و فشار خون، عفونت و بیماری‌های مربوط به سیستم ایمنی شود.

منابع
www.hopkinsmedicine.org

www.medicinenet.com

www.medicalnewstoday.com

www.heart.org

www.clevelandheartlab.com