به لایه‌های سخت شده پوست پا که در اثر فشار و اصطکاک ایجاد میشود، میخچه پا می‌گویند. میخچه‌ها معمولا لکه‌های خشن گرد یا مخروطی شکل با رنگ‌های زرد و سفید یا گوشتی حساس به لمس بوده که گاهی با درد و نارحتی همراه هستند. این زائده‌ها در مکان‌های مختلفی از پا ایجاد می‌شوند که شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- زیر بستر ناخن پا
- بین انگشتان پا به ویژه بین انگشت چهارم و پنجم
- کناره‌های پا
- نواحی پایینی پا
- قسمت بیرونی انگشت کوچک که به کفش مالیده میشود.
گرچه این عارضه خطرناک نیست، اما می‌تواند به شدت آزار دهنده بوده و راه رفتن و فعالیت‌های عادی فرد را با مشکل مواجه کند. افرادی که پوست حساس یا گردش خون ضعیف دارند (از جمله بسیاری از افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت با بیماری شریانی محیطی) لازم است به محض مشاهده میخچه در پای خود، با یک پزشک تماس بگیرند.
خدمت پزشک پوست آنلاین حال به صورت ۲۴ ساعته آماده پاسخگویی به سوالات بیماران در تمام زمینه‌ها هستند. برای شناخت میخچه لازم است که علائم و نشانه‌های شایع آن را بشناسید. برخی از مهم‌ترین علائم این عارضه شامل موارد زیر است:
- وجود یک لکه ضخیم و سخت از پوست
- وجود برجستگی روی پوست
- منطقه‌ای از پوست خشک و پوسته پوسته شده
- درد یا حساسیت به لمس در ناحیه آسیب دیده
میخچه کف پا
میخچه می‌تواند در قسمت‌های مختلف پا از جمله پاشنه، کف پا و بین انگشتان ایجاد میشود. این زائده‌ها اغلب در همه بخش‌ها با درد و ناتوانی در حرکت همراه هستند. اما میخچه کف پا ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کند. میخچه‌های ایجاد شده در ناحیه کف پا باعث می‌شوند که امکان راه رفتن و ایستادن طولانی مدت برای افراد مبتلا سخت‌تر شده و باعث مختل شدن فعالیت‌های عادی روزانه شود. بهتر است این میخچه‌ها در مراحل اولیه و پیش از عمیق شدن درمان شوند. برای درمان این نوع میخچه‌ها میتوانید از راهنمایی‌های پزشکی و یا محصولات درمانی بدون نسخه موجود در داروخانه‌ها استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: علائم خار پاشنه
علت میخچه پا
معمولا میخچه در اثر ضخیم شدن پوست در مناطق تحت اصطکاک یا فشار بیش از حد ایجاد میشود. آناتومی غیر طبیعی پا مانند تغییر شکل پا به حالت چکشی یا انحراف شست، سایر تغییر شکل‌های انگشتان یا برجستگی‌های استخوانی پا می‌توانند منجر به تشکیل میخچه شوند. کفش‌های خیلی تنگ یا کفش‌هایی با پاشنه خیلی کوتاه یا بلند که باعث ایجاد اصطکاک بیش از حد در نقاط خاصی از پا می‌شوند هم می‌توانند ضخیم شدن پوست و میخچه را به دنبال داشته باشند. در بعضی مواقع هم ناهنجاری در راه رفتن یا حرکت که باعث افزایش فشار به مناطق خاصی از پا شود، در ایجاد میخچه نقش دارد.
البته شناخت علل ایجاد میخچه‌های انگشتی هنوز به درستی مشخص نیست، چون نواحی بین انگشتان اغلب در معرض فشار یا اصطکاک شدید قرار نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد این نوع میخچه‌ها بیشتر در اثر استفاده زیاد از تجهیزات کاری که فشار زیادی به آن ناحیه وارد می‌کند، ایجاد می‌شوند. افراد در هر سنی می‌توانند دچار میخچه شوند، اما به نظر می‌رسد که شیوع آن در میان افراد بالای ۶۵ سال بیش از سایرین است. به طور کلی، علت ایجاد میخچه‌های پا را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- پوشیدن کفش‌های نامناسب که به پا فشار وارد می‌کنند.
- ایستادن یا راه رفتن بسیار طولانی
- نپوشیدن جوراب
- داشتن اضافه وزن
- اصطکاک مداوم پا با زمین، دیواره کفش یا دمپایی
- ناهنجاری در آناتومی پا یا انگشتان پا
- ناهنجاری در راه رفتن
- پینه پا
- استفاده از تجهیزات یا ابزارهایی که به مکان‌های خاصی از پا فشار وارد می‌کنند.
- مشاغل خاص مثل کشاورزی یا باغبانی
پوشیدن کفش‌های نامناسب برای مدت طولانی یک از عوامل ایجاد میخچه در پا است
درمان میخچه پا
میخچه‌ها را می‌توان با انواع مختلفی از محصولات دارویی درمان کرد. این محصولات به از بین بردن پوست ضخیم شده و مرده کمک می‌کنند. در ساخت بیشتر این داروها از یک ماده فعال یکسان به نام سالیسیلیک اسید استفاده می‌کنند. این ماده در تمام محصولات ضد میخچه و زگیل بدون نسخه هم وجود دارد. سالیسیلیک اسید یک کراتولیتیک است؛ به این معنی که پروتئین پوست یعنی کراتین را که در نواحی میخچه تجمع پیدا کرده، حل می‌کند. مقدار این ماده در محصولات دارویی ساخته شده، مطابق آن‌چه که در بسته بندی آن‌ها ذکر شده، برای بیشتر مردم ملایم و بی‌خطر است. این ماده به اشکال مختلف دارویی مثل قطره، پد و پودر برای درمان میخچه کف پا یا انگشتان در دسترس است.
بیشتر بخوانید: درمان گیاهی درد کف پا
روش‌های درمانی، قسمت بالای پوست را پوشش داده و سفید کرده و باعث میشود تا بافت مرده، خشک شده و جدا شود. به طور کلی توصیه میشود که اسید سالیسیلیک توسط افراد مبتلا به بیماری دیابت یا افرادی که گردش خون ضعیف یا پوست خیلی حساس دارند استفاده نشود. ممکن است پوست آسیب دیده در اثر استفاده از این ماده در این افراد به راحتی ترمیم نشده و عوارض جانبی به دنبال داشته باشد. بهتر است در این شرایط از یک متخصص مراقبت‌های پوستی راهنمایی بگیرید. به طور کلی می‌توان روش‌های درمانی میخچه را به انواع زیر تقسیم کرد:
استفاده از داروهای خاص
این داروها که در انواع مختلفی در داروخانه‌ها در دسترس هستند را میتوانید با راهنمایی پزشک تهیه کرده و در چند نوبت برای ریشه کن شدن میخچه استفاده کنید.
شما میتوانید از بخش پزشک آنلاین سایت حال با پزشکان و مشاوران آنلاین در هر ساعت از شبانه روز ارتباط برقرار کنید.
حذف پوست اضافه
پزشک می‌تواند در مطب و در شرایط کاملا بهداشتی، به کمک چاقوی جراحی یا لیزر اقدام به برداشتن باقت مرده و برجسته پوست کند.
استفاده ار ابزارهای پوشیدنی
گاهی میخچه به دلیل شکل نامناسب پا یا انگشتان آن ایجاد میشود. تکرار میخچه در نواحی خاص می‌تواند بسیار آزار دهنده باشد. در چنین مواردی پزشک می‌تواند با تجویز ابزارهای مخصوصی که به اصلاح فرم پا کمک می‌کنند، به درمان میخچه کمک کرده و در پیشگیری از آن موثر باشد.
عمل جراحی
درمان میخچه به وسیله جراحی یک عمل سرپایی است که به وسیله بی‌حسی موضعی و در طول زمانی کوتاه انجام میشود. در این روش، پزشک به کمک ابزارهای جراحی اقدام به برداشتن بافت میخچه می‌کند. گاهی هم برای اصلاح فرم انگشتان یا ساختار استخوانی پا، چاره‌ای به جز عمل جراحی وجود ندارد. در این نوع عمل جراحی، فرم پا اصلاح میشود تا از اصطکاک و فشار وارده به پا جلوگیری کرده و میخچه ایجاد نشود.
بیشتر بدانید: کبد و سوزش کف پا
درمان میخچه انگشت پا
میخچه‌های ایجاد شده در انگشتان پا معمولا از نوع نرم هستند. میخچه‌های نرم جزو دردناک‌ترین میخچه‌ها بوده و ناراحتی بسیاری ایجاد می‌کنند. برای درمان این میخچه‌ها باید از محصولات دارویی حاوی اسید سالیسیلیک استفاده کنید. این محصولات را می‌توان به شکل قطره یا پد مخصوص از داروخانه‌ها تهیه کرده و طبق دستورالعمل استفاده کرد. برای این کار شما میتوانید ماده دارویی را برای مدت زمان مشخص مطابق دستورالعمل ذکر شده، بر روی ناحیه میخچه قرار دهید تا مواد موجود به بافت آن نفوذ کند. فراموش نکنید که حتما پیش از مصرف دارو پا را کاملا شسته و خشک کنید تا آلودگی سطح پا به داخل بافت نفوذ نکند.
استفاده از مواد شیمیایی قوی یا استفاده نادرست از این ترکیبات ممکن است باعث ایجاد زخم و عوارض شدید به ویژه در افراد دارای پوست حساس یا برخی بیماران مانند افراد مبتلا به دیابت شود. بنابراین توصیه میشود که پیش از استفاده از آن‌ها با یک پزشک مشورت کرده و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
بیشتر بدانید: درمان گزگز پا در طب سنتی
عکس ریشه میخچه پا
گفتیم که میخچه در نواحی مختلف پا می‌تواند رشد کند. میخچه‌های سخت اغلب درد کمتری دارند، اما میخچه‌های نرم باعث احساس درد و ناراحتی زیادی خواهند شد. در ادامه عکس میخچه پا را که در بخش‌های مختلف آن ایجاد شده، مشاهده خواهید کرد.
میخچه انگشتان در اثر فشار یا وضعیت نامناسب پا ایجاد میشود
گاهی در اثر راه رفتن یا ایستادن بیش از حد، در پاشنه پا میخچه ایجاد میشود
میخچه‌های نرم و سخت در نواحی مختلف پا به وجود می‌آیند
درمان خانگی میخچه پا
میخچه‌های سطحی و خفیف را می‌توان در خانه و بدون نیاز به پزشک درمان کرد. اما در صورتی که میخچه عمیق و خطرناک بوده و با درد و ناراحتی زیاد همراه باشد، به مداخله پزشکی نیاز است. روش‌های مختلف درمان خانگی میخچه عبارتند از:
استفاده از روغن‌های خاص
برای این منظور باید مقداری روغن مثل روغن کرچک را به نواحی دارای میخچه در پای شسته و خشک شده مالیده و آن را در پاپوش یا جوراب پوشانید. این روغن به تدریج در بافت آن نفوذ کرده و به رفع میخچه کمک می‌کند.
حذف کردن میخچه از سطح پوست
برای این کار لازم است که در ابتدا میخچه را نرم کنید تا فرآیند حذف آن با درد و ناراحتی کمتری همراه باشد. بهتر است چند نوبت در روز و برای مدت چند دقیقه پای خود را در آب نمک بخیسانید و بعد آن را خشک کنید. سپس با یک کرم نرم کننده یا لوسیون بدن، بافت میخچه را نرم کنید. وقتی نرم شدن میخچه برای شما قابل لمس بود میتوانید با استفاده از سنگ پا یا سوهان مخصوص، میخچه را به آرامی بتراشید تا از بین برود. این کار باید با آرامش و بدون خشونت انجام شود، چون ممکن است منجر به زخم شدن پا شده و شرایط را بدتر کند.
راه درمان قارچ پا را در اینجا بخوانید
استفاده از داروهای بدون نسخه
میتوانید قطره‌ها یا پدهای مخصوصی که آغشته به اسید سالیسیلیک هستند را از داروخانه تهیه کرده و مطابق دستورالعمل موجود از آن استفاده کنید. استفاده از این محصولات طی یک یا چند مرحله باعث درمان میخچه شوند.
استفاده از ضماد حنا
مقداری پودر حنا را در آب ولرم بخیسانید تا به شکل خمیر در آید. سپس آن را بر روی نواحی اطراف میخچه قرار داده و چند ساعت زمان دهید. این کار را میتوانید در چند نوبت هم انجام دهید. استفاده از حنا به تقویت پوست کف پا و پیشگیری از بروز میخچه‌های جدید هم کمک می‌کند.
داروهای موضعی حاوی سالیسیلیک اسید می‌توانند به درمان میخچه کمک کنند
درمان میخچه پا با گوجه فرنگی
برخی متخصصان طب سنتی معتقدند که گوجه فرنگی می‌تواند به سرعت به رفع میخچه کمک کند. البته بهتر است برای این کار از گوجه فرنگی‌های محلی که طعم کمی ترشی دارند استفاده شود. روش کار به این صورت است که در ابتدا پای خود را برای چند دقیقه در آب ولرم بخیسانید. سپس آن را با آب و صابون کاملا شسته و خوب خشک کنید. در مرحله بعد باید یک گوجه فرنگی را نصف کرده و روی ناحیه دچار میخچه قرار دهید. سپس به وسیله باند پارچه‌ای یا دستمال آن را ثابت کرده و در یک پلاستیک بپیچید. برای میخچه‌های خفیف به حدود نیم تا یک روز و میخچه‌های عمیق قدیمی به حدود یک تا یک و نیم روز زمان نیاز دارید. اگر نگه داشتن این پانسمان برای شما به مدت طولانی دشوار است، میتوانید آن را در چند نوبت با فاصله چند روزه و در مدت زمان کوتاه‌تری انجام دهید تا به نتیجه برسید.
سوالات پزشکی خود را میتوانید از بخش دکتر آنلاین رایگان حال بپرسید.
حتما بخوانید: درمان واریس پا
حرف آخر
میخچه‌ها نواحی ناصاف و زمخت حاوی بافت مرده پوست هستند که به شکل دایره‌ای یا مخروطی دیده می‌شوند. سر این میخچه‌ها ممکن است باعث فشار به عصب آن ناحیه و درد و ناراحتی شود. علت اصلی ایجاد این زوائد، فشار و اصطکاک آن نواحی با دیواره کفش، سطح زمین و… است. در وقع آن‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که یک ناحیه از پا یا انگشتان پا به صورت مداوم مورد فشار قرار گیرد. توصیه میشود که برای پیشگیری از ابتلا به میخچه از کفش‌های مناسب و استاندارد استفاده کرده و برای مدت طولانی در حالتی که به یک ناحیه پا فشار زیادی وارد شود، نایستید یا راه نروید. چنان‌چه نیاز به راهنمایی در این زمینه دارید، میتوانید از مشاوران و پزشکان سامانه حال، مشاوره آنلاین دریافت کنید. میخچه پا در صورت عدم درمان می‌تواند با اعمال فشار بر نواحی دیگر باعث بروز مشکلاتی در راه رفتن شده و درد و ناراحتی زیادی در پی داشته باشد. شما چه روش‌های دیگری برای درمان میخچه می‌شناسید؟
سوالات متداول
میخچه چیست؟
وقتی ناحیه خاصی از پا به صورت مداوم تحت فشار و اصطکاک بیش از حد قرار گیرد میخچه ایجاد میشود. میخچه باعث ضخیم و خشک شدن پوست آن ناحیه شده و اغلب مخروطی شکل است.
آیا میخچه پا مسری است؟
خیر. میخچه به دلیل ویروسها و باکتریها ایجاد نمیشود که قابلیت انتقال داشته باشد. در واقع ایجاد میخچه، واکنش پوست پا به فشار بیش از حد به آن بوده و در طول زمان ایجاد میشود.
برای درمان میخچه به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
شما میتوانید برای تشخیص و درمان میخچه پا از یکی از پزشکان متخصص پوست و مو در سامانه حال مشاوره گرفته و یا به مراکز مراقبت پوست مراجعه کرده و اقدام به درمان میخچه خود کنید.
منابع
