قارچ واژن یا عفونت قارچی واژینال که به نام کاندیدیازیس نیز شناخته می‌شود، یک بیماری شایع است. واژن سالم شامل باکتری‌ها و سلول‌های قارچ است. اما وقتی تعادل باکتری‌ها و قارچ تغییر می‌کند، سلول‌های قارچی می‌توانند تکثیر شوند. این اتفاق باعث خارش شدید، تورم و تحریک ناحیه تناسلی می‌شود.
پس از درمان قارچ ناحیه تناسلی زنان، علائم این بیماری طی چند روز بهبود می‌یابد. در موارد شدیدتر، ممکن است ۲ هفته طول بکشد تا واژن به وضعیت سلامت برگردد.
عفونت قارچی واژن یک نوع عفونت مقاربتی (STI) که معمولا به عنوان بیماری مقاربتی (STD) شناخته می‌شود، در نظر گرفته نمی‌شود. تماس جنسی میتواند شدت این بیماری را گسترش دهد، اما زنانی که از نظر جنسی فعال نیستند هم می‌توانند به قارچ واژن مبتلا شوند. میتوانید از اینجا درباره آزمایش بیماری های مقاربتی و انجام آن بیشتر بدانید
پس از ابتلا به عفونت قارچی، احتمال ابتلای شما به سایر ویروس‌ها بیشتر می‌شود.
برای سوالات خود را در زمینه زنان و زایمان میتوانید از قسمت پزشک زنان آنلاین حال اقدام کنید.
علائم قارچ واژن
عفونت قارچی واژن دارای علامت‌های مختلفی است که برخی از آنها در بین افراد متداول‌تر است. این علائم عبارت‌اند از:
- خارش واژن
- تورم در اطراف واژن
- سوزش هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- درد در هنگام رابطه جنسی
- درد
- قرمزی
- راش پوستی
ترشحات واژن به رنگ سفید مایل به خاکستری یکی دیگر از علائم گویایی است که مشخص می‌کند شما به قارچ واژن مبتلا شده‌اید. برخی از افراد می‌گویند این ترشحات پنیری شکل به نظر می‌رسند، اما گاهی ممکن است رقیق و آبکی هم باشند.
هر چقدر درمان عفونت قارچی را به تعویق بیاندازید، علائم بیماری شما هم شدت می‌یابد.
بیشتر بخوانید: قیمت تست کرونا
علت عفونت قارچی واژن
قارچ کاندیدا یک میکروارگانیسم طبیعی است که در ناحیه واژن وجود دارد و باکتری لاکتوباسیلوس رشد آن را کنترل می‌کند. اما اگر در واژن شما عدم تعادل ایجاد شود، این باکتری‌ها به طور موثری کار نمی‌کنند. این اتفاق منجر به رشد بیش از حد قارچ شده که باعث علائم عفونت‌های قارچی واژن می‌شود. ضمن اینکه میتوانید درباره واژینوز باکتریال و راه های درمان این این مطلب را بخوایند
عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد عفونت قارچی واژن شوند، از جمله:
- آنتی بیوتیک، که میزان لاکتوباسیلوس یا باکتری‌های مفید را در واژن کاهش می‌دهند
- بارداری
- دیابت کنترل نشده
- سیستم ایمنی ضعیف
- عادات غذایی بد، از جمله مصرف غذاهای حاوی قند مصنوعی
- عدم تعادل هورمونی نزدیک چرخه قاعدگی
- استرس
- کمبود خواب
داروی مناسب برای درمان عفونت های قارچی
نوع خاصی از قارچ به نام Candida albicans باعث بیشتر عفونت‌های قارچی می‌شود. این عفونت‌ها به راحتی قابل درمان هستند.
اگر دچار عفونت‌های مکرر قارچی هستید یا با درمان متداول، مشکل‌تان بهبود پیدا نمیکند، ممکن است به نوع دیگری از این نوع قارچ مبتلا شده باشید. با یک آزمایش میتوانید نوع قارچی که به آن مبتلا شده‌اید را تشخیص دهید.
بارداری به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی میتواند احتمال عفونت قارچی را افزایش دهد
میزان شیوع قارچ واژن
قارچ واژن یک بیماری شایع است که بسیاری از زنان را درگیر می‌کند. در واقع، بیش از 75 درصد از زنان حداقل یک عفونت قارچی را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. و برای بسیاری از زنان، این رویداد چندبار تکرار می‌شود. بیش از نیمی از زنان در طول زندگی خود به چندین عفونت قارچی مبتلا خواهند شد. شایان ذکر است که عفونت های مخمری دومین علت شایع واژینیت است که یک اصطلاح عمومی برای عفونت واژن است. واژینوز باکتریایی شایع ترین علت واژینیت است، اما عفونت های قارچی همچنان یک نگرانی قابل توجه است.
انواع عفونت قارچی واژن
کاندیدا آلبیکنس شایع‌ترین دلیل در پس عفونت قارچی واژن است و درمان آن نسبتاً آسان است. با این حال، هنگامی که انواع دیگر کاندیدا درگیر باشد، درمان میتواند طولانی‌تر و تهاجمی‌تر باشد. در برخی موارد، عفونت حتی ممکن است به درمان نیز مقاوم باشد.
تشخیص نوع کاندیدا ساده است. به طور معمول، پزشک درمان های اولیه را امتحان می‌کند، اما اگر عفونت پاسخ ندهد یا اگر بیمار دوره های تکرار شونده را تجربه کند، احتمال ابتلا به نوع دیگری از قارچ کاندیدا افزایش می‌یابد.
مواردی که باعث افزایش ابتلا به عفونت قارچی واژن می شوند
اول، برخی داروها تعادل طبیعی فلور بدن شما را تغییر دهند و آن را مستعد رشد بیش از حد مخمرها می‌کنندکه شامل آنتی بیوتیک ها، قرص های ضد بارداری و استروئیدهای خاص است. این داروها می توانند تعادل ظریف اکوسیستم بدن شما را مختل کنند و محیطی را ایجاد کنند که در آن مخمر می تواند رشد کند.
بارداری یکی دیگر از عوامل خطر مهم برای عفونت‌های قارچی است. تغییرات هورمونی در دوران بارداری منجر به افزایش سطح قند در بدن می‌شود که باعث رشد مخمرها می‌شود. علاوه بر این، افزایش جریان خون و فشار در دوران بارداری می تواند بر ناحیه واژن فشار وارد کند و محیطی مناسب برای رشد مخمر ایجاد کند.
افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای که سیستم ایمنی آنها را تضعیف می کند نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت های قارچی هستند. این شامل افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده نیز می شود، زیرا سطح قند خون بالا می تواند محیطی را ایجاد کند که به رشد مخمر کمک می کند.
برخی از عادات سبک زندگی نیز می توانند در ایجاد عفونت های قارچی نقش داشته باشند. به عنوان مثال، پوشیدن لباس حمام مرطوب برای مدت طولانی یک محیط ایده آل برای رشد مخمر ایجاد می‌کند. به طور مشابه، عدم تعویض لباس های عرق کرده یا استفاده از تامپون های معطر یا دئودورانت های واژینال می تواند تعادل طبیعی فلور بدن شما را مختل کند.
قارچ واژن چطور تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص قارچ واژن ساده است. پزشک در مورد سابقه پزشکی شما سوال می‌کند. این سوالات شامل این است که آیا قبلا به عفونت قارچی مبتلا بوده‌اید یا خیر. آنها همچنین ممکن است از شما بپرسند که آیا تاکنون به بیماری‌های مقاربتی دچار شده‌اید یا نه.
مرحله بعدی معاینه لگنی است. پزشک دیواره‌های واژن و دهانه رحم شما را بررسی کرده و همچنین به علائم خارجی عفونت در اطراف آن نگاه می‌کند.
بیشتر بدانید: زخم دهانه رحم
بسته به چیزی که پزشک شما مشاهده می‌کند، مرحله بعدی تشخیص ممکن است جمع‌آوری برخی سلول‌ها از واژن شما باشد. این سلول‌ها برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. تست‌های آزمایشگاهی معمولا برای زنانی که به طور منظم دچار عفونت قارچی هستند یا عفونت‌هایشان به راحتی از بین نمی‌روند، تجویز می‌شوند.
درمان قارچ واژن
هر عفونت قارچی میتواند با نوع دیگر متفاوت باشد، بنابراین پزشک‌تان درمانی را پیشنهاد می‌کند که برای شما بهترین است. درمان‌ها به طور کلی براساس شدت علائم شما تعیین می‌شوند.
عفونت‌های ساده
برای عفونت‌های قارچی ساده، پزشک معمولا یک درمان ۱ تا ۳ روزه از کرم ضد قارچ، پماد، قرص یا شیاف تجویز می‌کند. این داروها می‌توانند به دو صورت نسخهای یا بدون نسخه (OTC) باشند.
داروهای رایج برای درمان قارچ واژینال ساده عبارت‌اند از:
- بوتوکونازول (گینازول)
- کلوتریمازول (Lotrimin)
- میکونازول (مونیستات)
- تركونازول (ترازول)
- فلوکونازول (دیفلوکان)
زنان مبتلا به عفونت‌های قارچی ساده باید بعد از طی کردن دوره درمان دوباره به پزشک مراجعه کنند تا مشخص شود که درمانشان موثر بوده یا خیر. در صورت بازگشت علائم طی دو ماه، به مراجعه مجدد نیز نیاز خواهید داشت.
بیشتر بخوانید: درمان تنبلی تخمدان
عفونت‌های شدید
پزشک به احتمال زیاد عفونت قارچی واژن شدید را برای شما تشخیص خواهد داد، اگر علائم زیر را داشته باشید:
- قرمزی، تورم و خارش شدید که منجر به زخم یا پارگی در بافت واژن شما شود
- در طول سال بیش از چهار بار عفونت قارچی داشته‌اید
- به عفونت ناشی از قارچی غیر از کاندیدا آلبیکنس مبتلا باشید
- باردار باشید
- دیابت کنترل نشده و یا یک سیستم ایمنی ضعیف بر اثر مصرف دارو دارید
- HIV دارید
راجع به ایدز بیشتر بخوانید.
درمان‌های احتمالی برای درمان قارچ واژن شدید عبارت‌اند از:
- درمان با کرم واژینال، پماد، قرص یا شیاف به مدت ۱۴ روز
- دو یا سه دوز فلوکونازول (دیفلوکان)
- نسخه طولانی مدت فلوکونازول که یک بار در هفته و به مدت ۶ هفته مصرف می‌شود یا استفاده طولانی مدت از یک داروی ضد قارچ موضعی
درباره پماد کالاندولا و موارد مصرف آن در این مطلب بخوانید
پزشک بنا به تشخیص و شدت بیماری برای شما پماد، قرص یا شیاف واژینال تجویز می‌کند
اگر عفونت شما مرتب عود می‌کند، ممکن است بخواهید ببینید آیا شریک جنسی شما به عفونت قارچی مبتلا است یا خیر. به خاطر داشته باشید که اگر هرکدام از شما به عفونت قارچی مبتلا شده‌اید، هنگام داشتن رابطه جنسی از روش‌های محافظتی مانند کاندوم استفاده کنید. در مورد همه گزینه‌های درمان عفونت قارچی با پزشک خود صحبت کنید.
قویترین داروی ضد قارچ واژن
قویترین داروی ضد قارچ واژن بر اساس نظر پزشک برای شما تجویز می‌شود. پزشک شما پس از بررسی قارچی که به آن مبتلا شده‌اید و همچنین شدت و گستردگی آن، داروی مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی کم اشتهایی
قرص ضد قارچ واژینال
قرص حتما باید با نظر پزشک مصرف شود زیرا عوارضی نیز دارد و نباید سرخود مصرف شود. اما به طور کلی قرص واژینال کلوتریمازول، قرص واژینال نیستاتین و کپسول فلوکونازول ۱۵۰ میلی‌گرم به عنوان قرص ضد قارچ واژینال شناخته می‌شوند. افرادی که تمایلی به استفاده از کرم ندارند، می‌توانند از قرص‌های واژینال استفاده کنند. البته به این نکته توجه داشته باشید که اگر باردار هستید، به هیچ وجه نباید برای درمان عفونت قارچی خود به صورت خودسرانه دارو مصرف کنید. استفاده خودسرانه از دارو میتواند روی سلامتی جنین شما تاثیر بگذارد.
در مواردی که عفونت قارچی واژن خیلی شدید باشد و التهاب و خارش واژن نیز وجود داشته باشد، ممکن است پزشک برای شما داروهای موضعی حاوی کورتون مثل تریامسینولون یا فلوسینولون تجویز کند.
پماد ضد قارچ واژن
کرم واژینال کلوتریمازول و کرم میکونازول واژینال دو نمونه از معروف‌ترین پمادهای ضد قارچ واژینال هستند که به مدت یک هفته (بنا به تشخیص پزشک این زمان میتواند کمتر یا بیشتر باشد) هر شب باید یک اپلیکاتور از آن را به صورت واژینال استفاده کنید. در این مورد هم به زنان باردار توصیه می‌شود پیش از استفاده از این داروها، حتما با پزشک خود مشورت کنند.
بیشتر بخوانید: خواص آبلیمو برای صورت
درمان عفونت قارچی واژن در خانه
برخی از روغن‌ها یا گیاهان دارویی ممکن است به درمان قارچ واژن کمک کنند، اما هیچ‌کدام از آنها نمی‌توانند به عنوان درمان اصلی به کار بروند. بنابراین در صورتی که به عفونت قارچی واژینال مبتلا شدید، هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
محصولاتی که می‌توانند به شما در بهبود عفونت قارچی واژن کمک کنند شامل موارد زیر هستند:
- روغن نارگیل
- کرم روغن درخت چای
- سیر
- شیاف واژینال اسید بوریک
- ماست سادهای که به صورت خوراکی مصرف می‌شود
همیشه قبل از وارد کردن کرم یا روغن به درون واژن، از تمیز بودن دست‌ها اطمینان حاصل کنید.
در صورت استفاده از داروهای OTC یا داروهای تجویز شده، در مورد مصرف داروهای گیاهی با پزشک خود صحبت کنید. برخی از گیاهان دارویی می‌توانند با داروهایی که پزشک برایتان تجویز کرده تداخل داشته باشند یا عوارض جانبی ناخواسته دیگری ایجاد کنند.
سیر میتواند به عنوان یکی از درمان‌های خانگی عفونت قارچی پیشنهاد شود
عفونت قارچی در زنان
عفونت‌های قارچی در زنان بسیار شایع است. در حقیقت، تخمین زده می‌شود که از هر ۴ زن ۳ نفر در طول زندگی خود به بیش از دو بار عفونت قارچی واژن مبتلا می‌شوند.
علیرغم شیوع این بیماری، درمان زود هنگام عفونت‌های قارچی واژن مهم است. درمان به موقع نه تنها علائم ناخوشایند شما را تسکین می‌دهید، بلکه میتوانید احتمال شیوع بیشتر عفونت در بدن را نیز کمتر کنید.
اگر باردار هستید، به دیابت مبتلایید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید، ممکن است درگیر عفونت قارچی راجعه شوید. اگر بیش از چهار بار در سال به قارچ واژن دچار می‌شوید، حتما با پزشک خود صحبت کنید.
آیا عفونت‌های قارچی مسری هستند؟
همان‌طور که قبلا گفتیم، عفونت‌های قارچی به عنوان STI یا بیماری مقاربتی در نظر گرفته نمی‌شوند، اما هنوز هم می‌توانند مسری باشند. شما میتوانید در هنگام آمیزش دهانی یا واژنی دچار عفونت قارچی شوید. همچنین انتقال عفونت از طریق اسباب‌بازی‌های جنسی و بوسیدن کسی که برفک دهانی دارد (عفونت قارچی دهان) امکان‌پذیر است.
همچنین اگر مادر هنگام زایمان دچار عفونت قارچی واژن باشد، ممکن است کودک در هنگام تولد به بثورات قارچی مبتلا شود. اگر رشد بیش از حد این قارچ در ناحیه پستان وجود داشته باشد، ممکن است در دوران شیردهی، عفونت قارچی را به دهان کودک منتقل کنید .
در حالی که میتوانید عفونت قارچی را به فرد دیگری منتقل کنید، اما این بیماری مانند سایر عفونت‌ها مسری نیست. اگر نگران منتقل کردن قارچ واژن به دیگران هستید، با پزشک خود در مورد تمام راه‌های سرایت این بیماری صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: روانشناسی رنگ سفید
آیا عفونت واژن خود به خود برطرف می‌شود؟
برای برخی از افراد، عفونت های واژن خود به خود و با حداقل درمان برطرف می‌شود، اما برخی دیگر ممکن است نیاز به درمان داشته باشند. اگر علائمی را تجربه می‌کنید و اگر در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرید، حتما با دکتر مشورت کنید.
مبتلایان به عفونت قارچی مکرر، کسانی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا اچ‌آی‌وی دارند، زنان باردار یا افرادی که به ردمان خانگی پاسخ نداده‌اند.
عفونت قارچی واژن در بارداری
عفونت قارچی واژن در دوران بارداری به دلیل نوسانات هورمونی شایع است. اگر باردارید و مشکوک به عفونت قارچی هستید، حتما به پزشک خود مراجعه کنید تا در صورت مبتلا بودن به عفونت بتوانید هر چه زودتر این بیماری را درمان کنید.
عفونت قارچی در دوران بارداری همیشه مانند عفونت‌های زنان غیرباردار درمان نمی‌شود. به دلیل احتمال نقص مادرزادی، زنان باردار قادر به مصرف داروهای خوراکی ضد قارچ نیستند. البته استفاده از ضد قارچ‌های موضعی در دوران بارداری با نظر پزشک، بیخطر است.
گرچه قارچ واژن به کودک شما آسیب نمی‌رسانند، اما ممکن است قارچ کاندیدا را هنگام زایمان به نوزادتان منتقل کنید. این امر میتواند منجر به بثورات پوستی و برفک دهانی در کودک شما شود. بسیار مهم است که به موقع عفونت قارچی را درمان کنید، به خصوص اگر باردار هستید، بنابراین میتوانید از چنین عوارضی جلوگیری کنید.
عفونت قارچی در مقابل UTI
یکی دیگر از عفونت‌های شایع در زنان عفونت ادراری (UTI) است. در حالی که وجود یکی یا حتی هر دوی این عفونت‌ها به طور همزمان امکان‌پذیر است، عفونت ادراری و عفونت‌های قارچی دو بیماری کاملا متفاوت هستند.
UTI نوعی عفونت باکتریایی است که روی سیستم ادراری تاثیر می‌گذارد. این سیستم پیچیده شامل مجرای ادرار و همچنین مثانه و کلیه‌ها است. رابطه جنسی، بیماری‌های مقاربتی و نگه داشتن ادرار میتواند منجر به عفونت ادراری شود.
علائم عفونت ادراری نیز با عفونت قارچی متفاوت است. در عفونت ادراری ترشح قابل توجهی وجود ندارد، اما ممکن است مقدار کمی خون در ادرار مشاهده کنید. عفونت ادراری میتواند همراه با درد لگن و شکم یا تکرر ادرار باشد.
عفونت قارچی و عفونت ادراری دو بیماری کاملا متفاوت هستند
اگر سراغ درمان نروید، عفونت ادراری میتواند منجر به عوارض جدیتری در کلیه‌ها شود. برای استفاده از آنتی بیوتیک حتما باید به پزشک مراجعه کنید. در مورد تفاوت بین عفونت قارچی و عفونت ادراری از پزشک خود اطلاعات بیشتری بخواهید.
آزمایش تشخیص قارچ واژن
پزشک ابتدا معاینه لگن را انجام می‌دهد و هر ترشح قابل مشاهده، قرمزی و تورم را به دقت بررسی می‌کند. او همچنین از شما در مورد علائم دیگر مانند سوزش و ادرار دردناک، از شما سوال می‌کند.
در صورت نیاز، پزشک ممکن است برای شما آزمایش مایع واژن را تجویز کند. او ابتدا نمونه ترشحات واژن را با یک سواب پنبه جمع‌آوری کرده و سپس آن را برای مطالعه در زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه منتقل می‌کند. هنگامی که پزشک شما تشخیص داد که این یک عفونت قارچی وآژن یا نوع دیگری از عفونت است، درمان متناسب با بیماری را برایتان انجام می‌دهد.
بیشتر بخوانید: تفسیر جواب آزمایش خون
قارچ واژن بعد از رابطه جنسی
اگرچه ممکن است بعد از رابطه جنسی به قارچ واژن مبتلا شوید، اما عفونت قارچی به تنهایی نشانه STI نیست.
یکی از احتمالات مبتلا شدن به عفونت قارچی، برقراری رابطه واژینال با مردی است که به عفونت قارچی آلت تناسلی مبتلا است. دقیقا برعکس آن نیز ممکن است اتفاق بیفتد، جایی که یک مرد ممکن است از زنی که به عفونت قارچی واژن مبتلا است، عفونت قارچی آلت تناسلی بگیرد. رابطه جنسی دهانی هم ممکن است باکتری‌های دهان، واژن و نواحی مختلف آلت تناسلی را نیز مختل کند.
پیشگیری از عفونت قارچی واژن
این احتمال وجود دارد که شما دقیقا بدانید چه عواملی منجر به عفونت قارچی در شما شده است. به عنوان مثال، برخی از زنان هر بار که آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند، این عفونت‌ها را تجربه خواهند کرد. با کمک روش‌های زیر میتوانید تا حد زیادی از بروز عفونت قارچی واژن پیشگیری کنید:
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل
- خوردن ماست یا مصرف مکمل با لاکتوباسیلوس
- پوشیدن لباس‌های زیر با الیاف طبیعی مانند پنبه یا ابریشم
- شستن لباس زیر در آب گرم
- عوض کردن لباس زیر به طور مرتب
و همچنین اجتناب کردن از موارد زیر هم کمک می‌کند تا به عفونت قارچی مبتلا نشوید:
- پوشیدن شلوار تنگ، جوراب شلواری، یا شلوار استرچ
- استفاده از تامپون یا پد‌های خوشبوکننده یا معطر زنانه
- نشستن طولانی مدت با لباس مرطوب، به خصوص حوله حمام
- نشستن در و‌ان‌های آب گرم
- دوش واژینال و گرفتن آب با فشار زیاد به سمت واژن
در صورت مشاهده هر گونه علائم قارچ واژن میتوانید با پزشکان مجرب حال تماس بگیرید و در کوتاه‌ترین زمان و با صرف کم‌ترین هزینه با آنها مشاوره آنلاین انجام دهید و سوالاتتان را بپرسید.
منبع
