سوء مصرف مواد مخدر این روزها به یکی از بحران‌های اساسی خانواده‌ها تبدیل شده است. احتمالا شما هم در ارتباط با آدم‌ها با سوالاتی مثل از کجا بفهمم همسرم شیشه مصرف میکند یا چگونه متوجه شوم فرزندم به چه ماده‌ای اعتیاد دارد، مواجه شده‌اید. کمک کردن به این افراد کار آسانی نیست و نیاز به دانش و تخصص کافی دارد. پس بهتر است در چنین مواقعی آن‌ها را به مراکزی برای دریافت مشاوره تخصصی معرفی کنید. افراد می‌توانند از طریق مرکز خدمات پزشکی و سلامت حال، دربارۀ اعتیاد به شیشه مشاوره آنلاین دریافت کنند.
شیشه نام متداول کریستال مت آمفتامین است به عنوان که یک داروی مخدر قوی و بسیار اعتیادآور با اثرگذاری بر سیستم عصبی مرکزی شناخته میشود. این ماده به شکل تکه‌های شفاف یا سفید رنگ و براق است که برخی آن را به عنوان آیس یا گچ هم می‌شناسند. این بلورها را میتوان به شکل خوراکی، تدخینی، استنشاقی و تزریقی مورد استفاده قرار داد. مصرف کنندگان این ماده مدعی هستند که در مدت کوتاهی پس از مصرف، دچار سرخوشی و هیجان می‌شوند. اما باید توجه که این احساس خوشی طبیعی نبوده و علاوه بر مشکلات شدید جسمی، ممکن است صدمات روحی و روانی هم به دنبال داشته باشد.
درباره درمان افسردگی بعد از ترک شیشه بیشتر بدانید
شما میتوانید از بخش سوال رایگان از پزشک سایت حال با پزشکان و روانشناسان آنلاین به صورت کاملا رایگان ارتباط برقرار کنید و سوالات خود را مطرح کنید.
شیشه یک ماده محرک ساخت بشر است که در دوران جنگ دوم جهانی، از آن برای بیدار نگه داشتن سربازان استفاده می‌شد. به تدریج مصرف آن رواج یافت و برخی از آن برای کاهش وزن و درمان افسردگی هم استفاده می‌کردند. از برخی از ترکیبات این ماده برای ساخت داروهای مرتبط با اختلال کم توجهی- بیش‌فعالی هم استفاده میشود که امروزه در برخی از کشورها ممنوع شده است. معتادان به این ماده محرک را میتوان از طریق نشانههای خاصی شناسایی کرد. این نشانه‌ها را در سه دسته طبقه‌بندی کرده و معرفی می‌کنیم:
معرفی دکتر ترک اعتیاد در تهران و شهرهای دیگر.
علائم جسمی و بدنی ناشی از سوء مصرف شیشه
یک واقعیت تاسف‌بار در مورد اعتیاد به انواع مواد مخدر این است که تا افراد دچار وابستگی شدید و مشکلات ناشی از آن نشوند، به راحتی قابل شناسایی نیستند. شیشه چنان پتانسیل اعتیادآوری بالایی دارد که به راحتی می‌تواند یک مصرف کننده عادی را به سمت سوء مصرف و اعتیاد پیش ببرد. در صورتی که فرد تازه به استفاده مداوم از آن روی آورده و یا به شدت وابسته به آن شده باشد، با درجات متفاوتی از علائم زیر مواجه خواهد شد:
- لاغر شدن و ضعف بدنی
- پوسیدگی دندان‌ها
- افتادگی پوست صورت و از دست دادن شادابی پوست
- تشنج
- افزایش ضربان قلب
- آسیب کبدی
- ضعف سیستم ایمنی بدن و افزایش حساسیت به بیماری‌های عفونی
- بالا رفتن دمای بدن
- افزایش میل جنسی
- خارش بدن
افزایش میل جنسی ممکن است باعث شود که فرد برای رفع نیازهای خود وابسته به روابط جنسی متعدد شده و با خطر بیماری‌های مقاربتی هم مواجه شود. در سطح عصبی هم این ماده می‌تواند برانگیختگی جنسی را تحریک کرده و سطح آدرنالین را -که برای ایجاد رابطه جنسی مهم است- افزایش دهد. به همین دلیل بسیاری از معتادان به شیشه در معرض ابتلا به اچ آی وی بوده و در صورت تزریق وریدی با سرنگ‌های مشترک، می‌توانند به راحتی این بیماری را به دیگران انتقال دهند. افرادی که با این بیماران در یک خانه زندگی میکنند، باید هوشیاری کامل داشته و پس از اطمینان از این نوع اعتیاد، اقدامات درمانی یا پیشگیرانه در مقابل چنین بیماری‌هایی را آغاز کنند.
خاراندن شدید بدن در مصرف کنندگان شیشه ممکن است باعث زخم و آسیب‌های پوستی شود
علائم روانشناختی ناشی از سوء مصرف شیشه
اگر شما هم با این نگرانی مواجهید که از کجا بفهمم همسرم شیشه مصرف میکند ؟ پیش از هر چیز باید علائم روانشناختی این ماده را بشناسید. سوء مصرف ماده مخدر شیشه با انبوهی از عوارض جانبی روانشناختی همراه است. هنگام استفاده از آن، به دلیل توانایی شیشه در افزایش سطح دوپامین در مغز، احساس سرخوشی اولیه ایجاد میشود. دوپامین یکی از اصلی‌ترین پیام‌رسان‌های شیمیایی در سیستم پاداش مغز است. داروهایی مانند شیشه که مدار پاداش مغز را فعال میکنند، به طور کلی دارای پتانسیل بالایی برای اعتیاد و وابستگی هستند. اما دوپامین علاوه بر ایجاد احساس لذت، عملکرد دیگری هم در مغز دارد. دوپامین در حافظه و توانایی یادگیری افراد هم نقش دارد. سوء مصرف مداوم شیشه، دائما با سرازیر شدن دوپامین در مغز همراه است. با گذشت زمان، عدم تعادل در سطح دوپامین طبیعی مغز و عملکردهای مربوط به این ماده ایجاد میشود. در نتیجه افرادی که در دراز مدت از شیشه استفاده میکنند، دچار مشکلات حافظه، بروز نشانههای فراموشی، ناتوانی در یادگیری مهارت‌های جدید و مشکلات دیگری مثل اختلال در حافظه بینایی و… می‌شوند.
سوء مصرف این ماده ممکن است باعث سایکوز یا روان‌پریشی در برخی از مصرف کنندگان هم شود. از نشانههای روان‌پریشی ناشی از شیشه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توهم
- اختلال در شنوایی یا بینایی
- پارانویا
- تحریک پذیری
هم‌چنین خارش شدید یک عارضه جسمی است که می‌تواند در مسائل روان‌پریشی ریشه داشته باشد. افرادی که شیشه می‌کشند، ممکن است حس کنند که چیزهایی در سراسر پوستشان خزیده شده که خاراندن و کندن مداوم آن‌ها می‌تواند در رفع این مشکل به آن‌ها کمک کند. در نتیجه این خاراندن، احتمال زخم و بروز جوش‌ها و آسیب‌های پوستی هم وجود دارد. نیشگون گرفتن و کشیدن پوست ممکن است افراد را برای مدت طولانی دچار بیخوابی کند. این مسئله هم به نوبه خود می‌تواند عوارض جانبی روانشناختی مثل پارانویا، تحریک پذیری و گیجی را به دنبال داشته باشد. گاهی سوء مصرف با حرکات سریع چشم همراه است که در صورت صحبت کردن رو در رو، برای طرف مقابل قابل مشاهده است. این افراد ممکن است به صورت به هم ریخته و یا با سرعت زیاد صحبت کنند و یا خیلی تند راه بروند. در چنین شرایطی اگر آن‌ها تحریک شده یا تحت فشار قرار گیرند، احتمالا دچار خشونت و یا سایر اشکال رفتارهای مجرمانه خواهند شد.
بیشتر بخوانید: تست اختلال شخصیت مرزی
علائم رفتاری ناشی از سوء مصرف شیشه
اما علائم مصرف شیشه چیست؟ انواع مواد مخدر اعم از شیشه یا هر ماده دیگری می‌تواند به سرعت از یک گزینه تفریحی به اولویت اول زندگی افراد تبدیل شود. رفتارهای عجیب و اغراق آمیز، حرف زدن مداوم و بیدار ماندن برای ساعات متوالی یا روزهای پشت سر هم می‌تواند از نشانههای رفتاری این افراد باشد. مبتلایان در مراحل اولیه سعی در پنهان کردن اعتیاد خود دارند. اما یکی از ویژگی‌های اعتیاد این است که افراد در چنین شرایطی به فکر هیچکس به جز خود نبوده و فقط در صدد رفع نیاز خود هستند؛ پس وضعیت خیلی زود برای اطرافیان آشکار میشود. این سطح از درگیری شخصی با شیشه یکی از قوی‌ترین نشانههای اعتیاد است. در چنین شرایطی ممکن است زندگی کاری، تحصیلی و خانوادگی افراد با مشکلات جدی مواجه شود و از خانواده فاصله گرفته و یا وسایل خود را مخفی کند. گاهی هم برای تامین پول مورد نیاز برای خرید این ماده، ممکن است به قرض گرفتن پول از دیگران و یا دزدی روی آورند. در این مرحله، اعضای خانواده به دنبال شواهدی مبنی بر مصرف شیشه توسط فرد می‌گردند. گرچه همیشه یافتن ابزار مصرف نشان دهنده سوء مصرف نیست، اما در بسیاری از موارد نشان دهنده استفاده فعلی فرد است.
مصرف کنندگان شیشه از ابزارهای مختلفی برای استعمال آن استفاده میکنند
نوع وسایل مصرفی به روش مصرف بستگی دارد. لوازم سیگار کشیدن می‌تواند شامل فویل آلومینیومی، نی کوتاه، فندک، قلم‌های توخالی، لوله‌های شیشه‌ای با یا بدون یک محفظه دایره‌ای در انتهای آن یا لامپ‌های تو خالی و شکسته باشد. مصرف کنندگان ممکن است که آن را در لوله بکشند و یا ماده را روی فویل ریخته و پس از گرم کردن آن با فندک، دود حاصله را با نی یا لوله شیشه‌ای استنشاق کنند. در روی این ابزار معمولا جای سوختگی وجود دارد. لوازم مرتبط با استفاده وریدی هم شامل سرنگ، نوار بازو و قاشق برای گرم کردن و مایع سازی شیشه است.
بیشتر بخوانید: اسکیزوفرنی و شیزوفرنی
چگونه با فرد معتاد به شیشه رفتار کنیم؟
وقتی با این سوال رو در رو شدید که از کجا بفهمم همسرم شیشه مصرف میکند و علائم و نشانه‌ها خبر از این می‌داد که همسرتان به شیشه معتاد شده، باید رفتار درست با او را بیابید. ممکن است بسیاری از افرادی که در اطرافیان خود یک فرد وابسته به مصرف شیشه دارند، از نقش خود در فرآیند درمان او بی اطلاع باشند. اما واقعیت این است که همراهی اطرافیان یکی از مهم‌ترین گام‌ها به ویژه در ایجاد انگیزه برای فرد است. روشهای موثری برای ارتباط با این افراد وجود دارد که ممکن است در هیچ دوره آموزشی یا کتابی به همراهان آموزش داده نشود. اما لازم است که آن‌ها چه از طریق تجربیات دیگران و چه توصیه‌های پراکنده بیاموزید و به کار بگیرید. درمان این بیماران شامل دوره‌های پاکسازی بدنی و سم زدایی، درمان آسیب‌های روحی و تلاش برای رفع یا کاهش اختلالات روانی و توان بخشی به ذهن است.
هر چه وابستگی فرد به شیشه بیشتر باشد، این فرآیندها هم سخت‌تر و طولانی‌تر خواهند بود. این درمان باید حتما تحت نظر متخصص و با شرایط ویژه انجام شود. پس خودسرانه اقدام به ترک دادن بیمار نکنید. در صورتی که وابستگی خیلی شدید، ممکن است عوارض ناشی از ترک برای اطرافیان بیمار خطرناک باشد. در چنین شرایطی حضور در مراکز مخصوص می‌تواند به بیماران کمک کند. در طول مدتی که فرد در مراکز مخصوص یا خانه برای ترک ماده مخدر شیشه تلاش میکند، به اطرافیان توصیه میشود که:
- آرامش، صبر و حوصله کافی داشته باشند.
- قهر، توهین، کوچک شمردن و بحث و جدل با بیمار را کنار بگذارند. در این شرایط او بیش از هر چیزی به همدلی اطرافیان نیاز دارد.
- هر مشکلی را به اعتیاد او ربط ندهند. این کار جز افزایش فشار و سنگین کردن بار گناه او هیچ سودی ندارد.
- بیشتر از این که با او حرف بزنند، گوش شنوایی برای حرف‌هایش باشند. این که فرد احساس کند می‌تواند با کسی درد دل کرده و احساس سبکی کند، بسیار اثرگذار است
تحقیر شدن از سوی اطرافیان می‌تواند باعث انزوا و وابستگی بیشتر فرد به مواد مخدر شود
- زود جا نزنند. این راه می‌تواند بسیار دشوار و پر از دست‌انداز باشد. پس به فرد قول دهند که در هر شرایطی همراه او هستند و تا درمان کامل پشتیبان او خواهند بود.
- همیشه مهربان باشند. مهربانی اطرافیان می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای بهبود حـال فرد باشد. اما در ابراز عشق و محبت خود زیاده‌روی نکنند.
- حرف و عمل را با هم داشته باشند. گفتن برخی حرف‌ها بسیار آسان‌تر از انجام آن است. سعی کنند به توصیه‌هایی که به او ارائه می‌دهند، عمل هم کنند.
- به این باور برسند که اعتیاد یک بیماری است نه جرم. گرچه این پدیده می‌تواند زمینه ساز اعمال مجرمانه باشد، اما به این معنی نیست که همه وابستگان به مواد مخدر مجرم هستند. این مسئله با احتمال طرد شدن از جامعه، یکی از اصلی‌ترین دلایل باعث برگشت افراد به سوی مواد مخدر و مصرف مجدد آن‌ها است.
حرف آخر
با توجه به عوارض جانبی خطرناک و پرخاشگرانه اعتیاد به مواد مخدر و سوء مصرف شیشه، قرار گرفتن در یک برنامه درمانی دقیق و حرفه‌ای، بهترین و موثرترین کار خواهد بود. خوب است بدانید که به دست آوردن بهبودی از شدیدترین حالت اعتیاد هم ممکن است. به شرطی که انگیزه و اراده کافی برای آغاز آن وجود داشته باشد. روانشناسان و روانپزشکان سامانه حال می‌توانند به متقاضیان به شکل تخصصی و دقیق، راهنمایی ارائه دهند. شما میتوانید با مراجعه به وب‌سایت و اپلیکیشن حال به این خدمات دسترسی داشته باشید. کافی است این بار که با پرسش از کجا بفهمم همسرم شیشه مصرف میکند یا پسرم معتاد است مواجه شدید، آن‌ها را به مراکز معتبر جهت دریافت خدمات تخصصی معرفی کنید. آیا شما تجربه‌ای در این زمینه دارید؟
سوالات متداول
شوهرم شیشه مصرف میکنه چیکار کنم؟
برای اطمینان از سوء مصرف مواد مخدر مثل شیشه و آغاز درمان میتوانید از مشاوران متخصص روانشناس و روانپزشک حاضر در سامانه حال کمک بگیرید. این افراد شما را از روشهای ممکن برای درمان آگاه میکنند.
علائم کسانی که شیشه مصرف می کنند؟
بیخوابی، افزایش سطح انرژی و هیجان، توهم، گشاد شدن مردمک چشم و حرکات سریع چشمها، صحبت کردن بیش از حد و بروز رفتارهای پرخطر از رایجترین نشانههای سوء مصرف شیشه هستند.
چگونه با فرد معتاد به شیشه رفتار کنیم؟
برای این منظور لازم است که به اندازه کافی همدل و مهربان بوده و از توهین، تحقیر و بحث و جدل با او خودداری کنید. صبر و حوصله زیادی داشته باشید و انگیزه خود و بیمار را در طول مسیر حفظ کنید.
منابع
مهنازمرادی
4 ماه پیش