بی انگیزگی به عنوان علامتی که نشان دهنده از دست دادن علاقه یا احساسات است در نظر گرفته میشود. این مقاله شواهدی را ارزیابی میکند که نشان میدهد اختلالات عصبی نیز باعث ایجاد سندرم انگیزگی میشوند. البته ممکن است از دست دادن انگیزه به دلیل اختلال در عقل، عاطفه یا سطح هوشیاری نیز باشد.
سندرم بی انگیزگی چیست؟
سندرم بی انگیزگی زمانی اتفاق میافتد که برای انجام کارها انگیزه ندارید یا به آنچه در اطرافتان میگذرد بی اهمیت هستید. سندرم بی انگیزگی میتواند نشانه ای از مشکلات سلامت روان، بیماری پارکینسون یا حتی آلزایمر باشد. معمولا بی انگیزگی مدت زمان زیادی طول میکشد و فرد ممکن است تمایلی به انجام هر کاری که شامل تفکر یا احساسات است را نداشته باشد.
سندرم بی انگیزگی چیزی شبیه به افسردگی نیست، هرچند کهتشخیص این دو حالت از یکدیگر دشوار است. ضمن اینکه سندرم بی انگیزگی غم یا عصبانیت هم نیست و چیزهایی که قبلاً فرد را خوشحال میکردند، دیگر او را هیجان زده نمیکنند.
هرکسی ممکن است زمانی،علاقه خود را به بسیاری از موارد از دست بدهد. اما وقتی زیاد اتفاق میافتد، بر روابط، شغل و توانایی فرد برای لذت بردن از زندگی تأثیر منفی میگذارد.
چه زمانی بی انگیزگی نشانه افسردگی است؟
بی انگیزگی زمانی میتواند نشانه افسردگی باشد که برای مدت طولانی ادامه داشته باشد و زندگی روزمره را به طور قابل توجهی مختل کند. افرادی که افسردگی را تجربه میکنند، فعالیتهایی که قبلاً برای آنها لذت داشت را از دست میدهندو این منجر به کناره گیری از تعاملات اجتماعی و کاهش بهره وری خواهد شد. اگر متوجه احساس مداوم بیعلاقگی شدید بهتر است برای تشخیص دقیق و گزینههای درمانی مؤثر از مشاوره روانشناسی آنلاین استفاده کنید و در منزل با بهترین مشاوران گفتگو کنید.
رابطه طفره رفتن و بی انگیزگی
طفره رفتن می تواند شبیه به سندرم بی انگیزگی باشد اما شدیدتر است. طفره رفتن یک فقدان کامل انگیزه است که انجام هر کاری را سخت می کند. شما نمی توانید حتی کارهای ساده و روزمره را شروع یا تمام کنید. بلند شدن برای شستن ظروف یا رانندگی برای خرید از سوپرمارکت میتواند مانند بالا رفتن از قله اورست باشد. در این شرایط فرد مدام طفره میرود و به بهانه]ای مختلف کار را انجام نمیدهد.
شناسایی علل بی انگیزگی
فقدان انگیزه دلایل مختلفی دارد، مانند ترس از شکست یا عدم اعتماد به توانایی های خود. یک محیط آشفته یا غیرحمایتکننده، افسردگی، اضطراب یا استرس مزمن. علاوه بر این، اهداف نامشخص و فقدان پاداشهای شخصی یا علاقه به یک کار دیگر میتواند انگیزه را کاهش دهد.
بی انگیزگی بیشتر با مشکلات عصبی زیر نیز همراه است:
- بیماری آلزایمر (AD): بی تفاوتی یکی از شایع ترین علائم بیماری آلزایمر است. حدود 49 درصد از افراد مبتلا به آلزایمر را تحت تاثیر قرار می دهد.
- بیماری پارکینسون (PD): نرخ بی تفاوتی در افراد مبتلا به PD از 25٪ در مراحل اولیه تا 60٪ با بدتر شدن بیماری متغیر است.
- بیماری پیک: بیماری پیک نوعی زوال عقل پیشانی گیجگاهی (FTD) است و بی انگیزگی از 55 تا 96 درصد از افراد مبتلا به بیماری پیک را تحت تاثیر قرار میدهد.
سندرم بی انگیزگی همچنین میتواند علامت یا عارضه سایر بیماری های مغزی باشد، از جمله:
- بیماری عروق کوچک مغزی (CSVD).
- دژنراسیون کورتیکوبازال.
- بیماری هانتینگتون.
- فلج فوق هسته ای پیشرونده
- سکته مغزی
- آسیب تروماتیک مغز.
- تومور در قسمت های خاصی از مغز
- زوال عقل
- شرایط روانی، مانند اختلالات خلقی و PTSD
نشانه های سندرم بی انگیزگی
سندرم بی انگیزگی معمولاً با چندین علامت اصلی همراه است. یکی از آنها، فقدان مداوم اشتیاق یا انگیزه است، که در آن افراد تمایلی به فعالیت ها یا سرگرمی های قبلی ندارند.
یکی دیگر از علائم رایج، کاهش پاسخ عاطفی یا فقدان احساسات است. افراد مبتلا به سندرم بی انگیزگی، بی تفاوت یا از نظر عاطفی جدا از سایرین به نظر میرسند، حالات چهره تغییر کرده و واکنشهای محدودی به محرکهای مثبت یا منفی وجود خواهد داشت.
علاوه بر این، سندرم بی انگیزگی با اختلالات شناختی، مانند مشکلات حافظه، توجه یا فرآیندهای تصمیم گیری نیز همراه است و باعث اتکا به دیگران برای کمک به انجام فعالیت های روزانه فرد میشود.
انواع بی انگیزگی
بی انگیزگی احساسی
سندرم بی انگیزگی وضعیتی است که با فقدان پاسخ عاطفی یا کاهش توانایی برای تجربه و ابراز احساسات مشخص میشود. افراد مبتلا به بی انگیزگی احساسی نشان دادن احساساتی مانند شادی، غم یا هیجان را سخت میدانند. این وضعیت به دلیل عوامل مختلفی از جمله برخی اختلالات روانی، افسردگی یا اسکیزوفرنی یا به عنوان یک عارضه جانبی از برخی داروها ایجاد شود. بی انگیزگی احساسی به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد و روابطشان تأثیر میگذارد.
بی انگیزگی رفتاری
بی انگیزگی رفتاری یک حالت روانشناختی است که با فقدان انگیزه، علاقه و واکنش عاطفی نسبت به فعالیت ها و مسئولیت ها مشخص شده و باعث کاهش مشارکت در امور اجتماعی، کاری یا شخصی میشود. افرادی بی انگیزگی رفتاری دارند، ابتکار، اشتیاق و تلاش کمتری را در کارهای روزانه نشان میدهند.
سندرم بی انگیزگی ناشی از ماری جوانا
براساس تحقیقات به عمل آمده، ماری جوانا در ایجاد سندرم بی انگیزگی نقش دارد. ترکیبات شیمیایی موجود در ماری جوانا، به ویژه THC (تتراهیدروکانابینول)، به گیرندههای خاصی در مغز متصل شده و بر سیستم پاداش تأثیر میگذارند و ترشح دوپامین که یک انتقالدهنده عصبی مسئول انگیزه و لذت است را کاهش میدهد. در نتیجه، مصرف طولانیمدت ماریجوانا منجر به کاهش توانایی تجربه لذت یا انجام رفتارهای هدفدار خواهد شد و در نتیجه احساس بیعلاقگی به فعالیتهای روزمره را در پی دارد.
سندرم بی انگیزگی ناشی از SSRI
سندرم بی تفاوتی ناشی از SSRIs، به یک عارضه جانبی در بازجذب سروتونین (نوعی دارو که معمولاً برای درمان افسردگی و اضطراب استفاده میشود) اشاره دارد. برخی از افراد مبتلا، گزارش کرده اند که با کاهش انگیزه و عدم علاقه یا ابتکار در کار مواجه شدهاند.
بی انگیزگی در بارداری
در دوران بارداری، کاهش انگیزه برای برخی از زنان، بسیار شایع است که البته به عوامل مختلفی بستگی دارد. تغییرات هورمونی، مانند افزایش سطح پروژسترون و استروژن، می تواند بر شیمی مغز تأثیر گذاشته و به احساس خستگی و کم انرژی بودن کمک کند.
علاوه بر این، تغییرات فیزیکی و ناراحتی مرتبط با بارداری، مانند حالت تهوع، کمردرد، و مشکل در خوابیدن نیز گاهی بر سطح انگیزه مادر تأثیر میگذارد. تغییرات عاطفی، از جمله نوسانات خلقی و انتظار و آمادگی برای مادر شدن نیز همگیممکن است در برخی افراد باعث فشار عصبی و بی انگیزگی شوند.
بی انگیزگی در بدنسازی
عدم انگیزه در بدنسازی نیز ممکن است رخ دهد که برخی از دلایل آن شامل فرسودگی ناشی از تمرین بیش از حد، انتظارات غیرواقعی، نارضایتی از پیشرفت، عدم وجود مربی یا راهنمایی مناسب، استرسهای بیرونی، یا مسائل مربوط به بیماریها روان باشد.
بی انگیزگی جوانان برای ازدواج
در جامعه امروز، بی انگیزگی جوانان برای ازدواج را میتوان به عوامل مختلفی نسبت داد. فشارهای اقتصادی، آرزوهای شغلی و تغییر هنجارهای اجتماعی، اولویتهای بسیاری از افراد را تغییر داده و آنها را به تأخیر انداختن یا کنار گذاشتن ازدواج سوق داده است. علاوه بر این، استقلال شخصی و خودشکوفایی نیز جوانان را تحت تأثیر قرار داده تا قبل از تعهد به یک شراکت مادامالعمر، روی رشد و تجارب فردی تمرکز کنند. علاوه بر این، نگرانی در مورد میزان طلاق و پیچیدگی های روابط عاشقانه نیز ممکن است به تردید برای ازدواج کمک کند.
بی انگیزگی در درس خواندن
عدم انگیزه تحصیل در بین جوانان و دانشجویان از دلایل مختلفی نشات میگیرد. فشار تحصیلی، ترس از شکست، یا احساس بی فایده بودن تحصیل در آینده به کاهش انگیزه برای درس خواندن میانجامد. علاوه بر این، عوامل خارجی مانند حواسپرتیهای اجتماعی، فناوری، و مشکلات سلامت روان مانند اضطراب یا افسردگی نیز میتوانند بر انگیزه محصلان تاثیر بگذارند.
مطلب مرتبط: راههای ایجاد انگیزه
آیا امکان پیشگیری از بی انگیزگی وجود دارد؟
بله؛ پیشگیری از بی سندرم بی انگیزگی شامل اتخاذ عادات سالم و فعالیت های مشارکتی است.
تعیین اهدافی که با ارزشها و آرزوهای شما همسو باشد، میتواند به شما حس هدفمندی و انگیزه بدهد تا همچنان پویا و فعال بمانید. داشتن یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم نیز میتواند انگیزه و سطح انرژی را افزایش دهد.
ایجاد و حفظ روابط با خانواده، دوستان و گروه های اجتماعی خلق و خو را بهبود میبخشد و باعث پیشگیری از بی انگیزگی میشود.
در فعالیت هایی شرکت کنید که عقل شما را به چالش می کشد و تحریک می کند، مانند خواندن، حل پازل و یادگیری مهارتهای جدید.
درمان افسردگی و بی انگیزگی
برخی از داروهایی که ممکن است روانپزشک آنلاین برای کمک به افراد بی انگیزه تجویز کند عبارتند از:
- مهارکننده های کولین استراز: مطالعات نشان داده که مهارکننده های کولین استراز، مانند دونپزیل، گالانتامین و ریواستیگمین ممکن است به بهبود بی انگیزگی در افراد مبتلا به آلزایمر کمک کنند.
- داروهای ضد افسردگی: برخی از افراد مبتلا به بی انگیزگی که افسردگی دارند با داروهای ضد افسردگی بهتر میشوند البته این تجویز باید با دقت تجویز شود زیرا در برخی موارد می تواند بی تفاوتی را بدتر کند.
- محققان در حال مطالعه تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) به عنوان درمانی برای بی انگیزگی هستند و در مطالعهای که در سال 2017، انجام شد، افراد مبتلا به آلزایمر که پنج هفته TMS دریافت کردند، بهبودی در بی تفاوتی داشتند که تا شش ماه ادامه داشت.
- آموزش خانواده برای کسانی که عزیزانشان بی انگیزه هستند نیز بسیار مهم است زیرا به آنها در نحوه برخورد و کنار آمدن با افراد مبتلا کمک میکند.
برای درمان اصولی بی انگیزگی و افسردگی بهترین کار استفاده از کمک مشاوران است. مشاوره آنلاین روانشناسی یکی از راههای بسیار مناسب برای شناسایی علل و درمان بی انگیزگی است و در صورتی که نیاز به دارو باشد مشاور شما را به روانپزشک ارجاع خواهد داد.
منابع:
رحیم
4 ماه پیش