آزمایش زردی نوزاد چیست؟! این از پرتکرارترین سوال‌ها نزد افرادی است که به‌تازگی طعم شیرین پدر یا مادرشدن را تجربه می‌کنند. شما نیز اگر قرار است به‌زودی صاحب فرزند شوید یا در حال میزبانی از نوزادی دلبر هستید، مطالعه این مطلب مفید را از دست ندهید. در ابتدا باید یادآوری کنیم که می‌توانید تست زردی نوزاد را در منزل خودتان انجام دهید. برای این کار از بخش آزمایش در منزل، درخواست خود را ثبت کرده و بدون نیاز به خروج از خانه خود، منتظر نمونه گیر باشید. با این روش در هزینه و زمان خود صرفه جویی خواهید کرد.
تست زردی نوزاد چیست؟
اصطلاح زردی نوزاد را کمتر کسی است که نشنیده یا با ماهیت آن آشنایی نداشته باشد. زردی نوزاد یکی از اولین عارضه‌های شایعی است که والدین در روزهای اول با آن مواجهه می‌شوند. این عارضه غالبا در نتیجه تجمع ماده‌ای به نام «بیلی‌روبین» در خون رخ می‌دهد.
بیلی‌روبین ماده‌ای زردرنگ است که در اثر تجزیه و شکنندگی گلبول‌های قرمز حامل اکسیژن وارد جریان خون می‌شود. در حالت طبیعی این ماده زردرنگ توسط کبد و بعد از آن صفرا و روده تجزیه شده و از بدن خارج می‌شود. اما این فرآیند در بدن نوزادان به دلیل حجم بالای گلبول‌های قرمز و عدم شکل‌گیری کامل کبد در آن‌ها شکل دیگری به خود می‌گیرد. به‌عبارتی بیلی‌روبین در خون نوزاد تجمع می‌کند و منجر به زردی پوست و سفیده‌ی چشم‌های او می‌شود.
معمولا زردی نوزاد ظرف چند هفته و با شکل‌گیری کامل کبد برطرف می‌شود. با این‌حال اگر درجه زردی نوزاد از مقدار استاندارد خودش فراتر برود یا با گذشت زمان بهبود پیدا نکند، می‌تواند اثرات مخربی را برای مغز نوزاد به‌دنبال داشته باشد. در این شرایط آزمایش زردی نوزاد با هدف اندازه‌گیری میزان بیلی‌روبین خون بهترین راهکار برای جلوگیری از بروز آسیب بیشتر خواهد بود.
نحوه انجام تست زردی نوزاد در منزل
یکی از راه‌های بسیار آسان گرفتن تست زردی نوزاد، انجام این آزمایش در منزل است. این روش نه تنها خستگی رفت‌وآمد و رنج ساعت‌ها انتظار را از والدین دور می‌کند بلکه اسباب آرامش و رفاه بیشتر نوزاد را هم فراهم می‌کند. والدین می‌توانند در منزل تنها از طریق انجام معاینه فیزیکی و بررسی علام زردی در ظاهر نوزاد میزان تقریبی از زردی نوزاد را به‌دست آورند. طبیعتا این روش در مقایسه با سایر روش‌های تست زردی نوزاد از دقت و اعتبار پایین‌تری برخوردار است. بااین‌حال می‌تواند روشی مفید برای سنجش تقریبی زردی نوزاد باشد.
برای انجام این روش کافی است با انگشت‌تان روی پیشانی یا بینی نوزاد کمی فشار ایجاد کنید. اگر محلی را که در آن فشار را اعمال کرده‌اید، به رنگ زرد درآید، به احتمال زیاد نوزاد شما مبتلا به زردی است. این در حالی است که در نوزادان بدون عارضه زردی، رنگ پوست بعد از فشار اعمال‌شده کمی روشن‌تر از رنگ معمولی خود خواهد بود. البته توصیه می‌کنیم به همین روش اکتفا نکنید و سایر علائم زردی را در نوزاد خود چک کنید. این علائم عبارتند از:
- عدم تمایل نوزاد به شیرخوردن
- عدم اضافه وزن
- آشفتگی یا تحریک‌پذیری بالای نوزاد
- گریه‌های بسیار بلند نوزاد
- زردی رنگ پوست شکم، پاها یا بازوهای نوزاد
- رنگ تیره ادرار یا مدفوع بی‌رنگ
- خواب‌آلودگی نوزاد یا مشکل در بیدارشدن از خواب
یک روش دیگر برای آزمایش زردی نوزاد در منزل، شامل استفاده از آزمایش خون است. در شرایطی که تعیین دقیق سطح زردی نوزاد ضروری است، می‌توان با جمع‌آوری نمونه کوچکی از نوزاد، یک آزمایش خانگی انجام داد. خون. در حالی که این روش تشخیصی ممکن است باعث ناراحتی جزئی به دلیل وارد کردن سوزن شود، ارزیابی فوق‌العاده دقیقی را بدون حاشیه خطا ارائه می‌دهد. بنابراین، می‌توان به نتایج به‌دست‌آمده از نمونه خون برای ارزیابی شدت زردی در نوزادان اعتماد کرد. این کار را می‌توانید با درخواست از بخش آزمایش در منزل انجام دهید.
تشخیص زردی نوزاد با آزمایش خون
یکی دیگر از روش‌های آزمایش زردی نوزاد گرفتن آزمایش خون است. معمولا از این روش تنها زمانی استفاده می‌شود که نوزاد بعد از 24 ساعت از تولد دچار زردی شده باشد. در آزمایش خون محاسبه‌ی سطح بیلی‌روبین با گرفتن نمونه خون از کف پاشنه پای نوزاد صورت می‌پذیرد.
جالب است بدانید که احتمال خطا در آزمایش خون تقریبا صفر است. بنابراین این روش در مقایسه با سایر روش‌های تست زردی نوزاد از دقت و اعتبار بالاتری برخوردار است. مزیت دیگر آزمایش خون را می‌توان در تشخیص علت زردی و یافتن بهترین راهکار درمانی دانست. قابلیتی که تقریبا تمام روش‌های آزمایش تست زردی نوزاد فاقد آن هستند.
تست زردی نوزاد بدون خونگیری
زمانی که صحبت از آزمایش خون در گرفتن تست زردی نوزاد می‌شود، ترس و نگرانی تمام وجود والدین را فرا می‌گیرد. از همین رو لازم دانستیم تا شما را با انواع روش‌های آزمایش زردی نوزاد بدون نیاز به خونگیری آشنا کنیم. غالبا در گرفتن تست زردی نوزاد بدون خونگیری دو روش معمول وجود دارد که هم در منزل و هم در مراکز درمانی قابل اجراست. این دو روش شامل استفاده از دستگاه بیلی‌چک و بهره‌گیری از کیت بیلی‌لاین می‌شوند.
دستگاه بیلی‌چک
اولین، بهترین و مطمئن‌ترین روش جهت انجام آزمایش زردی نوزاد بهره‌گیری از دستگاه بیلی‌چک است. استفاده از این دستگاه نیاز به دانش و تخصص چندانی ندارد و کار با آن بسیار راحت است. کافی است دستگاه را به‌آرامی به پیشانی نوزاد نزدیک کنید و به تعداد 5 مرتبه روی آن فشار ایجاد کنید. اگر فشار اعمال‌شده بر پیشانی نوزاد در سطح مناسبی باشد، چراغ سبزرنگ این دستگاه روشن خواهد شد تا بدانید اندازه‌گیری را به شیوه‌ای صحیح انجام داده‌اید. در مقابل اگر در هنگام استفاده از بیلی‌چک دچار خطا شده‌باشید، با پیغام خطای دستگاه مواجهه می‌شوید.. این دستگاه با تاباندن نور بر پوست نوزاد و تجزیه و تحلیل بازتاب آن، میزان دقیق بیلی‌روبین خون را به صورت عدد ظرف کمتر از 10 دقیقه در اختیار شما می‌گذارد.
کیت بیلی‌لاین
یکی دیگر از روش‌های آزمایش زردی نوزاد بدون خونگیری استفاده از کیت بیلی‌لاین است. کیت بیلی‌لاین یک خط‌کش اندازه‌گیری زردی نوزاد به صورت روزانه است که با دقت تقریبی 95 درصد به سنجش زردی نوزاد می‌پردازد.
برای استفاده از این وسیله بسیار سبک ابتدا لازم است نوزاد را در معرض نور طبیعی قرار دهید. سپس فضاهای شفاف بین خطوط رنگی حک‌شده بر خط‌کش را روی پیشانی یا بینی نوزاد قرار دهید. حالا کمی فشار را روی بینی یا پیشانی نوزاد اعمال کنید تا بتوانید رنگ پوست را با رنگ نوارهای رنگی موجود روی خط‌کش تطبیق دهید. در انتهای این خط‌کش جدولی از میزان دقیق زردی نوزاد مطابق با رنگ پوست درج شده است که با بررسی آن می‌توانید سطح بیلی‌روبین خون نوزاد را بسنجید.
عدد تست زردی نوزاد باید چند باشد؟
وزن نوزاد، جنس نوزاد و گروه خونی مادر سه فاکتور اساسی و تعیین‌کننده در میزان نرمال‌بودن زردی نوزاد است. بنابراین میزان طبیعی زردی از هر نوزادی به نوزاد دیگر متفاوت است. در حالت کلی هرچه میزان زردی نوزاد عددی کمتر و پایین‌تر باشد، نوزاد از سلامت جسمانی بیشتری برخوردار است. در مقابل عدد زردی نوزاد هرچه بالاتر باشد، آن را می‌توان به‌عنوان تهدیدی برای سلامتی نوزاد دانست.
عموما زردی نوزاد از عدد 1 تا 25 متغیر است. بهترین و پایین‌ترین عدد زردی نوزاد که نیاز به هیچ‌گونه مداخله پزشکی ندارد، عدد 5 است. در این طیف عدد 10 نشان‌دهنده ابتلای نوزاد به زردی است. در نهایت بالاترین عدد زردی نوزاد نیز 25 است که در این حالت بایستی سریعا اقدامات درمانی لازم جهت پیشگیری از بروز آسیب به مغز نوزاد صورت گیرد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که زردی نوزاد بایستی به شکل روزانه و مرتب چک شود. در صورتی که عدد زردی نوزاد سیری نزولی پیدا کند، می‌توان به درمان نوزاد از طریق شیر مادر و فرآیند دفع کاملا امیدوار بود.
در نهایت بایستی به این نکته مهم اشاره کنیم که میزان زردی در نوزادان نارس با نوزادان رسیده کاملا متفاوت است. این تفاوت اغلب در تاریخ پیدایش و اتمام زردی نوزاد خودش را نشان می‌دهد.
عموما زردی در نوزادان رسیده با وزن بالای 2500 گرم روز سوم الی پنجم تولد به اوج خود می‌رسد و بعد از آن سیری نزولی پیدا می‌کند. در مقابل زردی نوزادان نارس با وزن کمتر از 2500 گرم در هفته اول به بیشترین حد خودش می‌رسد، سپس روندی نزولی پیدا می‌کند. از تفاوت‌های دیگر زردی در نوزادان نارس و رسیده این است که غالبا فرآیند زردی در نوزادان رسیده قبل از 10 روزگی و در نوزادان نارس قبل از 21 روزگی به اتمام می‌رسد. از همین رو روند مراقبت از نوزادان نارس در دوران زردی به مراقبت بیشتری نیازمند است.
درباره درمان زردی نوزاد بیشتر بدانید.
آزمایش زردی نوزاد چگونه است؟
برای انجام آزمایش زردی نوزاد دو راهکار پیش روی والدین قرار دارد؛ والدین می‌توانند یا با مراجعه به مراکز درمانی روند سنجش زردی نوزاد را پیگیری کنند یا در منزل با استفاده از دستگاه‌های ذکرشده اقدام به اندازه‌گیری زردی نوزاد کنند. در هر دو حالت باید به این نکته توجه داشته باشید که لازمه انجام تست زردی نوزاد، ناشتابودن نوزاد به مدت 4 ساعت است. به عبارتی تا 4 ساعت قبل از گرفتن تست زردی، نباید به نوزاد خود شیر دهید. ضمن اینکه مصرف هرگونه دارو یا خوراکی قبل از گرفتن تست زردی نوزاد منجر به بروز خطا در نتیجه این تست خواهد شد. البته در هر زمان می‌توانید با دکتر اطفال آنلاین گفتگو کنید و از ایشان مشورت بگیرید.
هزینه آزمایش زردی نوزاد
هزینه‌ی انجام آزمایش زردی نوزاد بستگی زیادی به نوع تکنیکی دارد که توسط پزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضمن اینکه تعداد دفعات انجام این نوع آزمایش نیز در هزینه نهایی آن تاثیرگذر است. شما می‌توانید جهت صرفه‌جویی بیشتر در هزینه و زمان، این آزمایش را در منزل با کمک اپلیکیشن حال انجام دهید. با بهره‌گیری از خدمات این برنامه هم در پرداخت هزینه‌های گزاف بیمارستان صرفه‌جویی کرده‌اید و هم در زمانی کوتاه‌تر موفق به انجام این نوع آزمایش شده‌اید.
درباره کم کاری تیروئید و راه های کنترل آن بیشتر بدانید.
تفسیر تست زردی نوزاد
بعد از گرفتن آزمایش زردی نوزاد بهتر این است والدین فرآند تفسیر آزمایش خون و اتخاذ راهکار درمانی، آن را به دانش و تخصص یک دکتر اطفال آنلاین واگذار کنند. پزشک معالج بعد از دیدن نتیجه آزمایش متناسب با وزن، سن و میزان زردی نوزاد اقدام به انتخاب بهترین راهکار درمانی می‌کند. غالبا برای زردی نوزادان 3 دلیل رایج را می‌توان عنوان کرد که عبارتند از:
- زردی فیزیولوژیکی
- زردی شیر مادر
- یرقان شیر مادر
علت زردی نوزاد هرچه که باشد، زردی نوزاد را به‌راحتی می‌توان درمان کرد. در مقابل اگر میزان زردی نوزاد بسیار زیاد باشد، لازم است اقدامات درمانی موثر را جهت پیشگیری از بروز آسیب بیشتر انجام دهید. عموما بهترین راهکار درمانی برای زردی‌ها بسیار بالا فتوتراپی است که در آن از طیفی از امواج رنگی جهت درمان زردی نوزاد استفاده می‌شود. دلایل زردی بسیار بالای نوزاد را می‌توان یکی از موارد زیر دانست:
- عفونت
- اشکال غیر طبیعی سلول‌های خون، مانند آنمی گلبول‌های قرمز داسی شکل
- تخریب شدید گلبول‌های قرمز ناشی از عدم تطابق گروه خونی بین نوزاد و مادر
- عدم وجود پروتئین‌های مهم به دلایل نقایص ژنتیکی
- کبودی‌های ناشی از زایمان دشوار
- سطح بالای گلبول‌های قرمز به دلیل کوچک و نارس‌بودن
